首页 古诗词 吕相绝秦

吕相绝秦

宋代 / 沈与求

遗庙丹青落,空山草木长。犹闻辞后主,不复卧南阳。
情如之何,暮涂为客,忍堪送君。便江湖天远,中宵同月,关河秋近。何日清尘。玉尘生风,貂裘明雪,幕府英雄今几人。行须早,料刚肠肯殢,泪眼离颦。 平生秀句清尊。到帐动风开自有神。听夜鸣黄鹤,楼高百尺,朝驰白马,笔扫千军。贾傅才高,岳家军在,好勒燕然石上文。松江上,念故人老矣,甘卧闲云。
秦孝公据崤函之固,拥雍州之地,君臣固守以窥周室,有席卷天下,包举宇内,囊括四海之意,并吞八荒之心。当是时也,商君佐之,内立法度,务耕织,修守战之具,外连衡而斗诸侯。于是秦人拱手而取西河之外。孝公既没,惠文、武、昭襄蒙故业,因遗策,南取汉中,西举巴、蜀,东割膏腴之地,北收要害之郡。诸侯恐惧,会盟而谋弱秦,不爱珍器重宝肥饶之地,以致天下之士,合从缔交,相与为一。当此之时,齐有孟尝,赵有平原,楚有春申,魏有信陵。此四君者,皆明智而忠信,宽厚而爱人,尊贤而重士,约从离衡,兼韩、魏、燕、楚、齐、赵、宋、卫、中山之众。于是六国之士,有宁越、徐尚、苏秦、杜赫之属为之谋,齐明、周最、陈轸、召滑、楼缓、翟景、苏厉、乐毅之徒通其意,吴起、孙膑、带佗、倪良、王廖、田忌、廉颇、赵奢之伦制其兵。尝以十倍之地,百万之众,叩关而攻秦。秦人开关延敌,九国之师,逡巡而不敢进。秦无亡矢遗镞之费,而天下诸侯已困矣。于是从散约败,争割地而赂秦。秦有余力而制其弊,追亡逐北,伏尸百万,流血漂橹;因利乘便,宰割天下,分裂山河。强国请服,弱国入朝。延及孝文王、庄襄王,享国之日浅,国家无事。及至始皇,奋六世之余烈,振长策而御宇内,吞二周而亡诸侯,履至尊而制六合,执敲扑而鞭笞天下,威振四海。南取百越之地,以为桂林、象郡;百越之君,俯首系颈,委命下吏。乃使蒙恬北筑长城而守藩篱,却匈奴七百余里;胡人不敢南下而牧马,士不敢弯弓而报怨。于是废先王之道,焚百家之言,以愚黔首;隳名城,杀豪杰;收天下之兵,聚之咸阳,销锋镝,铸以为金人十二,以弱天下之民。然后践华为城,因河为池,据亿丈之城,临不测之渊,以为固。良将劲弩守要害之处,信臣精卒陈利兵而谁何。天下已定,始皇之心,自以为关中之固,金城千里,子孙帝王万世之业也。秦王既没,余威震于殊俗。然陈涉瓮牖绳枢之子,氓隶之人,而迁徙之徒也;才能不及中人,非有仲尼,墨翟之贤,陶朱、猗顿之富;蹑足行伍之间,而倔起阡陌之中,率疲弊之卒,将数百之众,转而攻秦;斩木为兵,揭竿为旗,天下云集响应,赢粮而景从。山东豪俊遂并起而亡秦族矣。且夫天下非小弱也,雍州之地,崤函之固,自若也。陈涉之位,非尊于齐、楚、燕、赵、韩、魏、宋、卫、中山之君也;锄懮棘矜,非铦于钩戟长铩也;谪戍之众,非抗于九国之师也;深谋远虑,行军用兵之道,非及向时之士也。然而成败异变,功业相反,何也?试使山东之国与陈涉度长絜大,比权量力,则不可同年而语矣。然秦以区区之地,致万乘之势,序八州而朝同列,百有余年矣;然后以六合之家,崤函为宫;一夫作难而七庙隳,身死人手,为天下笑者,何也?仁义不施而攻守之势异也。
园花笑芳年,池草艳春色。犹不如槿花,婵娟玉阶侧。 芬荣何夭促,零落在瞬息。岂若琼树枝,终岁长翕赩。
有秦客问于东野主人曰:「闻之前论曰:『治世之音安以乐,亡国之音哀以思。』夫治乱在政,而音声应之;故哀思之情,表于金石;安乐之象,形于管弦也。又仲尼闻韶,识虞舜之德;季札听弦,知众国之风。斯已然之事,先贤所不疑也。今子独以为声无哀乐,其理何居?若有嘉讯,今请闻其说。」主人应之曰:「斯义久滞,莫肯拯救,故令历世滥于名实。今蒙启导,将言其一隅焉。夫天地合德,万物贵生,寒暑代往,五行以成。故章为五色,发为五音;音声之作,其犹臭味在于天地之间。其善与不善,虽遭遇浊乱,其体自若而不变也。岂以爱憎易操、哀乐改度哉?及宫商集比,声音克谐,此人心至愿,情欲之所锺。故人知情不可恣,欲不可极故,因其所用,每为之节,使哀不至伤,乐不至淫,斯其大较也。然『乐云乐云,锺鼓云乎哉?哀云哀云,哭泣云乎哉?因兹而言,玉帛非礼敬之实,歌舞非悲哀之主也。何以明之?夫殊方异俗,歌哭不同。使错而用之,或闻哭而欢,或听歌而戚,然而哀乐之情均也。今用均同之情,案,「戚」本作「感」,又脱同字,依《世说·文学篇》注改补。)而发万殊之声,斯非音声之无常哉?然声音和比,感人之最深者也。劳者歌其事,乐者舞其功。夫内有悲痛之心,则激切哀言。言比成诗,声比成音。杂而咏之,聚而听之,心动于和声,情感于苦言。嗟叹未绝,而泣涕流涟矣。夫哀心藏于苦心内,遇和声而后发。和声无象,而哀心有主。夫以有主之哀心,因乎无象之和声,其所觉悟,唯哀而已。岂复知『吹万不同,而使其自已』哉。风俗之流,遂成其政;是故国史明政教之得失,审国风之盛衰,吟咏情性以讽其上,故曰『亡国之音哀以思』也。 夫喜、怒、哀、乐、爱、憎、惭、惧,凡此八者,生民所以接物传情,区别有属,而不可溢者也。夫味以甘苦为称,今以甲贤而心爱,以乙愚而情憎,则爱憎宜属我,而贤愚宜属彼也。可以我爱而谓之爱人,我憎而谓之憎人,所喜则谓之喜味,所怒而谓之怒味哉?由此言之,则外内殊用,彼我异名。声音自当以善恶为主,则无关于哀乐;哀乐自当以情感,则无系于声音。名实俱去,则尽然可见矣。且季子在鲁,采《诗》观礼,以别《风》、《雅》,岂徒任声以决臧否哉?又仲尼闻《韶》,叹其一致,是以咨嗟,何必因声以知虞舜之德,然后叹美邪?今粗明其一端,亦可思过半矣。」秦客难曰:「八方异俗,歌哭万殊,然其哀乐之情,不得不见也。夫心动于中,而声出于心。虽托之于他音,寄之于余声,善听察者,要自觉之不使得过也。昔伯牙理琴而锺子知其所志;隶人击磬而子产识其心哀;鲁人晨哭而颜渊审其生离。夫数子者,岂复假智于常音,借验于曲度哉?心戚者则形为之动,情悲者则声为之哀。此自然相应,不可得逃,唯神明者能精之耳。夫能者不以声众为难,不能者不以声寡为易。今不可以未遇善听,而谓之声无可察之理;见方俗之多变,而谓声音无哀乐也。」又云:「贤不宜言爱,愚不宜言憎。然则有贤然后爱生,有愚然后憎成,但不当共其名耳。哀乐之作,亦有由而然。此为声使我哀,音使我乐也。苟哀乐由声,更为有实,何得名实俱去邪?」又云:「季子采《诗》观礼,以别《风》、《雅》;仲尼叹《韶》音之一致,是以咨嗟。是何言欤?且师襄奏操,而仲尼睹文王之容;师涓进曲,而子野识亡国之音。宁复讲诗而后下言,习礼然后立评哉?斯皆神妙独见,不待留闻积日,而已综其吉凶矣;是以前史以为美谈。今子以区区之近知,齐所见而为限,无乃诬前贤之识微,负夫子之妙察邪?」主人答曰:「难云:虽歌哭万殊,善听察者要自觉之,不假智于常音,不借验于曲度,锺子之徒云云是也。此为心悲者,虽谈笑鼓舞,情欢者,虽拊膺咨嗟,犹不能御外形以自匿,诳察者于疑似也。以为就令声音之无常,犹谓当有哀乐耳。又曰:「季子听声,以知众国之风;师襄奏操,而仲尼睹文王之容。案如所云,此为文王之功德,与风俗之盛衰,皆可象之于声音:声之轻重,可移于后世;襄涓之巧,能得之于将来。若然者,三皇五帝,可不绝于今日,何独数事哉?若此果然也。则文王之操有常度,韶武之音有定数,不可杂以他变,操以余声也。则向所谓声音之无常,锺子之触类,于是乎踬矣。若音声无常,锺子触类,其果然邪?则仲尼之识微,季札之善听,固亦诬矣。此皆俗儒妄记,欲神其事而追为耳,欲令天下惑声音之道,不言理以尽此,而推使神妙难知,恨不遇奇听于当时,慕古人而自叹,斯所□大罔后生也。夫推类辨物,当先求之自然之理;理已定,然后借古义以明之耳。今未得之于心,而多恃前言以为谈证,自此以往,恐巧历不能纪。」「又难云:「哀乐之作,犹爱憎之由贤愚,此为声使我哀而音使我乐;苟哀乐由声,更为有实矣。夫五色有好丑丑,五声有善恶,此物之自然也。至于爱与不爱,喜与不喜,人情之变,统物之理,唯止于此;然皆无豫于内,待物而成耳。至夫哀乐自以事会,先遘于心,但因和声以自显发。故前论已明其无常,今复假此谈以正名号耳。不为哀乐发于声音,如爱憎之生于贤愚也。然和声之感人心,亦犹酒醴之发人情也。酒以甘苦为主,而醉者以喜怒为用。其见欢戚为声发,而谓声有哀乐,不可见喜怒为酒使,而谓酒有喜怒之理也。」秦客难曰:「夫观气采色,天下之通用也。心变于内而色应于外,较然可见,故吾子不疑。夫声音,气之激者也。心应感而动,声从变而发。心有盛衰,声亦隆杀。同见役于一身,何独于声便当疑邪!夫喜怒章于色诊,哀乐亦宜形于声音。声音自当有哀乐,但暗者不能识之。至锺子之徒,虽遭无常之声,则颖然独见矣,今蒙瞽面墙而不悟,离娄昭秋毫于百寻,以此言之,则明暗殊能矣。不可守咫尺之度,而疑离娄之察;执中痛之听,而猜锺子之聪;皆谓古人为妄记也。」主人答曰:「难云:心应感而动,声从变而发,心有盛衰,声亦降杀,哀乐之情,必形于声音,锺子之徒,虽遭无常之声,则颖然独见矣。必若所言,则浊质之饱,首阳之饥,卞和之冤,伯奇之悲,相如之含怒,不占之怖祗,千变百态,使各发一咏之歌,同启数弹之微,则锺子之徒,各审其情矣。尔为听声者不以寡众易思,察情者不以大小为异,同出一身者,期于识之也。设使从下,则子野之徒,亦当复操律鸣管,以考其音,知南风之盛衰,别雅、郑之淫正也?夫食辛之与甚噱,薰目之与哀泣,同用出泪,使狄牙尝之,必不言乐泪甜而哀泪苦,斯可知矣。何者?肌液肉汗,?笮便出,无主于哀乐,犹?酒之囊漉,虽笮具不同,而酒味不变也。声俱一体之所出,何独当含哀乐之理也?且夫《咸池》、《六茎》,《大章》、《韶夏》,此先王之至乐,所以动天地、感鬼神。今必云声音莫不象其体而传其心,此必为至乐不可托之于瞽史,必须圣人理其弦管,尔乃雅音得全也。舜命夔「击石拊石,八音克谐,神人以和。」以此言之,至乐虽待圣人而作,不必圣人自执也。何者?音声有自然之和,而无系于人情。克谐之音,成于金石;至和之声,得于管弦也。夫纤毫自有形可察,故离瞽以明暗异功耳。若乃以水济水,孰异之哉?」秦客难曰:「虽众喻有隐,足招攻难,然其大理,当有所就。若葛卢闻牛鸣,知其三子为牺;师旷吹律,知南风不竞,楚师必败;羊舌母听闻儿啼,而审其丧家。凡此数事,皆效于上世,是以咸见录载。推此而言,则盛衰吉凶,莫不存乎声音矣。今若复谓之诬罔,则前言往记,皆为弃物,无用之也。以言通论,未之或安。若能明斯所以,显其所由,设二论俱济,愿重闻之。」主人答曰:「吾谓能反三隅者,得意而忘言,是以前论略而未详。今复烦循环之难,敢不自一竭邪?夫鲁牛能知牺历之丧生,哀三子之不存,含悲经年,诉怨葛卢;此为心与人同,异于兽形耳。此又吾之所疑也。且牛非人类,无道相通,若谓鸣兽皆能有言,葛卢受性独晓之,此为称其语而论其事,犹译传异言耳,不为考声音而知其情,则非所以为难也。若谓知者为当触物而达,无所不知,今且先议其所易者。请问:圣人卒人胡域,当知其所言否乎?难者必曰知之。知之之理何以明之?愿借子之难以立鉴识之域。或当与关接识其言邪?将吹律鸣管校其音邪?观气采色和其心邪?此为知心自由气色,虽自不言,犹将知之,知之之道,可不待言也。若吹律校音以知其心,假令心志于马而误言鹿,察者固当由鹿以知马也。此为心不系于所言,言或不足以证心也。若当关接而知言,此为孺子学言于所师,然后知之,则何贵于聪明哉?夫言,非自然一定之物,五方殊俗,同事异号,举一名以为标识耳。夫圣人穷理,谓自然可寻,无微不照。苟无微不照,理蔽则虽近不见,故异域之言不得强通。推此以往,葛卢之不知牛鸣,得不全乎?」又难云:「师旷吹律,知南风不竞,楚多死声。此又吾之所疑也。请问师旷吹律之时,楚国之风邪,则相去千里,声不足达;若正识楚风来入律中邪,则楚南有吴、越,北有梁、宋,苟不见其原,奚以识之哉?凡阴阳愤激,然后成风。气之相感,触地而发,何得发楚庭,来入晋乎?且又律吕分四时之气耳,时至而气动,律应而灰移,皆自然相待,不假人以为用也。上生下生,所以均五声之和,叙刚柔之分也。然律有一定之声,虽冬吹中吕,其音自满而无损也。今以晋人之气,吹无韵之律,楚风安得来入其中,与为盈缩邪?风无形,声与律不通,则校理之地,无取于风律,不其然乎?岂独师旷多识博物,自有以知胜败之形,欲固众心而托以神微,若伯常骞之许景公寿哉?」又难云:「羊舌母听闻儿啼而审其丧家。复请问何由知之?为神心独悟暗语而当邪?尝闻儿啼若此其大而恶,今之啼声似昔之啼声,故知其丧家邪?若神心独悟暗语之当,非理之所得也。虽曰听啼,无取验于儿声矣。若以尝闻之声为恶,故知今啼当恶,此为以甲声为度,以校乙之啼也。夫声之于音,犹形之于心也。有形同而情乖,貌殊而心均者。何以明之?圣人齐心等德而形状不同也。苟心同而形异,则何言乎观形而知心哉?且口之激气为声,何异于籁?纳气而鸣邪?啼声之善恶,不由儿口吉凶,犹琴瑟之清浊不在操者之工拙也。心能辨理善谈,而不能令内?调利,犹瞽者能善其曲度,而不能令器必清和也。器不假妙瞽而良,?不因惠心而调,然则心之与声,明为二物。二物之诚然,则求情者不留观于形貌,揆心者不借听于声音也。察者欲因声以知心,不亦外乎?今晋母未待之于老成,而专信昨日之声,以证今日之啼,岂不误中于前世好奇者从而称之哉?」秦客难曰:「吾闻败者不羞走,所以全也。吾心未厌而言,难复更从其馀。今平和之人,听筝笛琵琶,则形躁而志越;闻琴瑟之音,则听静而心闲。同一器之中,曲用每殊,则情随之变:奏秦声则叹羡而慷慨;理齐楚则情一而思专,肆姣弄则欢放而欲惬;心为声变,若此其众。苟躁静由声,则何为限其哀乐,而但云至和之声,无所不感,托大同于声音,归众变于人情?得无知彼不明此哉?」主人答曰:「难云:琵琶、筝、笛令人躁越。又云:曲用每殊而情随之变。此诚所以使人常感也。琵琶、筝、笛,间促而声高,变众而节数,以高声御数节,故使人形躁而志越。犹铃铎警耳,锺鼓骇心,故『闻鼓鼙之音,思将帅之臣』,盖以声音有大小,故动人有勐静也。琴瑟之体,间辽而音埤,变希而声清,以埤音御希变,不虚心静听,则不尽清和之极,是以听静而心闲也。夫曲用不同,亦犹殊器之音耳。齐楚之曲,多重故情一,变妙故思专。姣弄之音,挹众声之美,会五音之和,其体赡而用博,故心侈于众理;五音会,故欢放而欲惬。然皆以单、复、高、埤、善、恶为体,而人情以躁、静而容端,此为声音之体,尽于舒疾。情之应声,亦止于躁静耳。夫曲用每殊,而情之处变,犹滋味异美,而口辄识之也。五味万殊,而大同于美;曲变虽众,亦大同于和。美有甘,和有乐。然随曲之情,尽于和域;应美之口,绝于甘境,安得哀乐于其间哉?然人情不同,各师所解。则发其所怀;若言平和,哀乐正等,则无所先发,故终得躁静。若有所发,则是有主于内,不为平和也。以此言之,躁静者,声之功也;哀乐者,情之主也。不可见声有躁静之应,因谓哀乐者皆由声音也。且声音虽有勐静,勐静各有一和,和之所感,莫不自发。何以明之?夫会宾盈堂,酒酣奏琴,或忻然而欢,或惨尔泣,非进哀于彼,导乐于此也。其音无变于昔,而欢戚并用,斯非『吹万不同』邪?夫唯无主于喜怒,亦应无主于哀乐,故欢戚俱见。若资偏固之音,含一致之声,其所发明,各当其分,则焉能兼御群理,总发众情邪?由是言之,声音以平和为体,而感物无常;心志以所俟为主,应感而发。然则声之与心,殊涂异轨,不相经纬,焉得染太和于欢戚,缀虚名于哀乐哉?秦客难曰:「论云:勐静之音,各有一和,和之所感,莫不自发,是以酒酣奏琴而欢戚并用。此言偏并之情先积于内,故怀欢者值哀音而发,内戚者遇乐声而感也。夫音声自当有一定之哀乐,但声化迟缓不可仓卒,不能对易。偏重之情,触物而作,故今哀乐同时而应耳;虽二情俱见,则何损于声音有定理邪?主人答曰:「难云:哀乐自有定声,但偏重之情,不可卒移。故怀戚者遇乐声而哀耳。即如所言,声有定分,假使《鹿鸣》重奏,是乐声也。而令戚者遇之,虽声化迟缓,但当不能使变令欢耳,何得更以哀邪?犹一爝之火,虽未能温一室,不宜复增其寒矣。夫火非隆寒之物,乐非增哀之具也。理弦高堂而欢戚并用者,直至和之发滞导情,故令外物所感得自尽耳。难云:偏重之情,触物而作,故令哀乐同时而应耳。夫言哀者,或见机杖而泣,或睹舆服而悲,徒以感人亡而物存,痛事显而形潜,其所以会之,皆自有由,不为触地而生哀,当席而泪出也。今见机杖以致感,听和声而流涕者,斯非和之所感,莫不自发也。」秦客难曰:「论云:酒酣奏琴而欢戚并用。欲通此言,故答以偏情感物而发耳。今且隐心而言,明之以成效。夫人心不欢则戚,不戚则欢,此情志之大域也。然泣是戚之伤,笑是欢之用。盖闻齐、楚之曲者,唯睹其哀涕之容,而未曾见笑噱之貌。此必齐、楚之曲,以哀为体,故其所感,皆应其度量;岂徒以多重而少变,则致情一而思专邪?若诚能致泣,则声音之有哀乐,断可知矣。」主人答曰:「虽人情感于哀乐,哀乐各有多少。又哀乐之极,不必同致也。夫小哀容坏,甚悲而泣,哀之方也;小欢颜悦,至乐心喻,乐之理也。何以明之?夫至亲安豫,则恬若自然,所自得也。及在危急,仅然后济,则?不及亻舞。由此言之,亻舞之不若向之自得,岂不然哉?,至夫笑噱虽出于欢情,然自以理成又非自然应声之具也。此为乐之应声,以自得为主;哀之应感,以垂涕为故。垂涕则形动而可觉,自得则神合而无忧,是以观其异而不识其同,别其外而未察其内耳。然笑噱之不显于声音,岂独齐楚之曲邪?今不求乐于自得之域,而以无笑噱谓齐、楚体哀,岂不知哀而不识乐乎?」秦客问曰:「仲尼有言:『移风易俗,莫善于乐。』即如所论,凡百哀乐,皆不在声,即移风易俗,果以何物邪?又古人慎靡靡之风,抑忄舀耳之声,故曰:『放郑声,远佞人。』然则郑卫之音击鸣球以协神人,敢问郑雅之体,隆弊所极;风俗称易,奚由而济?幸重闻之,以悟所疑。」主人应之曰:「夫言移风易俗者,必承衰弊之后也。古之王者,承天理物,必崇简易之教,御无为之治,君静于上,臣顺于下,玄化潜通,天人交泰,枯藁之类,浸育灵液,六合之内,沐浴鸿流,荡涤尘垢,群生安逸,自求多福,默然从道,怀忠抱义,而不觉其所以然也。和心足于内,和气见于外,故歌以叙志,亻舞以宣情。然后文之以采章,照之以风雅,播之以八音,感之以太和,导其神气,养而就之。迎其情性,致而明之,使心与理相顺,气与声相应,合乎会通,以济其美。故凯乐之情,见于金石,含弘光大,显于音声也。若以往则万国同风,芳荣济茂,馥如秋兰,不期而信,不谋而诚,穆然相爱,犹舒锦彩,而粲炳可观也。大道之隆,莫盛于兹,太平之业,莫显于此。故曰「『移风易俗,莫善于乐。』乐之为体,以心为主。故无声之乐,民之父母也。至八音会谐,人之所悦,亦总谓之乐,然风俗移易,不在此也。夫音声和比,人情所不能已者也。是以古人知情之不可放,故抑其所遁;知欲之不可绝,故因其所自。为可奉之礼,制可导之乐。口不尽味,乐不极音。揆终始之宜,度贤愚之中。为之检则,使远近同风,用而不竭,亦所以结忠信,着不迁也。故乡校庠塾亦随之变,丝竹与俎豆并存,羽毛与揖让俱用,正言与和声同发。使将听是声也,必闻此言;将观是容也,必崇此礼。礼犹宾主升降,然后酬酢行焉。于是言语之节,声音之度,揖让之仪,动止之数,进退相须,共为一体。君臣用之于朝,庶士用之于家,少而习之,长而不怠,心安志固,从善日迁,然后临之以敬,持之以久而不变,然后化成,此又先王用乐之意也。故朝宴聘享,嘉乐必存。是以国史采风俗之盛衰,寄之乐工,宣之管弦,使言之者无罪,闻之者足以自诫。此又先王用乐之意也。若夫郑声,是音声之至妙。妙音感人,犹美色惑志。耽?荒酒,易以丧业,自非至人,孰能御之?先王恐天下流而不反,故具其八音,不渎其声;绝其大和,不穷其变;捐窈窕之声,使乐而不淫,犹大羹不和,不极勺药之味也。若流俗浅近,则声不足悦,又非所欢也。若上失其道,国丧其纪,男女奔随,淫荒无度,则风以此变,俗以好成。尚其所志,则群能肆之,乐其所习,则何以诛之?托于和声,配而长之,诚动于言,心感于和,风俗一成,因而名之。然所名之声,无中于淫邪也。淫之与正同乎心,雅、郑之体,亦足以观矣。」
大人先生盖老人也,不知姓字。陈天地之始,言神农黄帝之事,昭然也;莫知其生年之数。尝居苏门之山,故世或谓之闲。养性延寿,与自然齐光。其视尧、舜之所事,若手中耳。以万里为一步,以千岁为一朝。行不赴而居不处,求乎大道而无所寓。先生以应变顺和,天地为家,运去势颓,魁然独存。自以为能足与造化推移,故默探道德,不与世同。自好者非之,无识者怪之,不知其变化神微也。而先生不以世之非怪而易其务也。先生以为中区之在天下,曾不若蝇蚊之着帷,故终不以为事,而极意乎异方奇域,游览观乐非世所见,徘徊无所终极。遗其书于苏门之山而去。天下莫知其所如往也。或遗大人先生书,曰:“天下之贵,莫贵于君子。服有常色,貌有常则,言有常度,行有常式。立则磬折,拱若抱鼓。动静有节,趋步商羽,进退周旋,咸有规矩。心若怀冰,战战栗栗。束身修行,日慎一日。择地而行,唯恐遗失。颂周、孔之遗训,叹唐、虞之道德,唯法是修,为礼是克。手执珪璧,足履绳墨,行欲为目 前检,言欲为无穷则。少称乡闾,长闻邦国,上欲图三公,下不失九州牧。故挟金玉,垂文组,享尊位,取茅土。扬声名于后世,齐功德于往古。奉事君上,牧养百姓。退营私家,育长妻子。卜吉宅,虑乃亿祉。远祸近福,永坚固己。此诚士君子之高致,古今不易之美行也,今先生乃披发而居巨海之中,与若君子者远,吾恐世之叹先生而非之也。行为世所笑,身无自由达,则可谓耻辱矣。身处困苦之地,而行为世俗之所笑,吾为先生不取也。”于是大人先生乃逌然而叹,假云霓而应之曰:“若之云尚何通哉!夫大人者,乃与造物同体,天地并生,逍遥浮世,与道俱成,变化散聚,不常其形。天地制域于内,而浮明开达于外。天地之永,固非世俗之所及也。吾将为汝言之。“往者天尝在下,地尝在上,反覆颠倒,未之安固。焉得不失度式而常之?天因地动,山陷川起,云散震坏,六合失理,汝又焉得择地而行,趋步商羽?往者群气争存,万物死虑,支体不从,身为泥土,根拔枝殊,咸失其所,汝又焉得束身修行,磬折抱鼓?李牧功而身死,伯宗忠而世绝,进求利而丧身,营爵赏而家灭,汝又焉得挟金玉万亿,只奉君上,而全妻子乎?“且汝独不见夫虱之处于裈中,逃乎深缝,匿乎坏絮,自以为吉宅也。行不敢离缝际,动不敢出裈裆,自以为得绳墨也。饥则啮人,自以为无穷食也。然炎丘火流,焦邑灭都,群虱死于裈中而不能出。汝君子之处区内,亦何异夫虱之处裈中乎?悲夫!而乃自以为远祸近幅,坚无穷也。亦观夫阳乌游于尘外,而鹪鹩戏于蓬艾,小大固不相及,汝又何以为若君子闻于余乎?“且近者,夏丧于商,周播之刘,耿薄为墟,丰、镐成丘。至人未一顾,而世代相酬。厥居未定,他人已有。汝之茅土,谁将与久?是以至人不处而居,不修而治,日月为正,阴阳为期,岂吝情乎世,系累于一时,乘东云,驾西风,与阴守雌,据阳为雄。志得欲从,物莫之穷。又何不能自达而畏夫世笑哉?“昔者天地开辟,万物并生。大者恬其性,细者静其形。阴藏其气,阳发其精,害无所避,利无所争。放之不失,收之不盈;亡不为夭,存不为寿。福无所得,祸无所咎;各从其命,以度相守。明者不以智胜,暗者不以愚败,弱者不以迫畏,强者不以力尽。盖无君而庶物定,无臣而万事理,保身修性,不违其纪。惟兹若然,故能长久。今汝造音以乱声,作色以诡形,外易其貌,内隐其情。怀欲以求多,诈伪以要名;君立而虐兴,臣设而贼生。坐制礼法,束缚下民。欺愚诳拙,藏智自神。强者睽视而凌暴,弱者憔悴而事人。假廉而成贪,内险而外仁,罪至不悔过,幸遇则自矜。驰此以奏除,故循滞而不振。“夫无贵则贱者不怨,无富则贫者不争,各足于身而无所求也。恩泽无所归,则死败无所仇。奇声不作,则耳不易听;淫色不显,则目不改视。耳目不相易改,则无以乱其神矣。此先世之所至止也。今汝尊贤以相高,竞能以相尚,争势以相君,宠贵以相加,趋天下以趣之,此所以上下相残也。竭天地万物之至,以奉声色无穷之欲,此非所以养百姓也。于是惧民之知其然,故重赏以喜之,严刑以威之。财匮而赏不供,刑尽而罚不行,乃始有亡国、戮君、溃败之祸。此非汝君子之为乎?汝君子之礼法,诚天下残贼、乱危、死亡之术耳!而乃目以为美行不易之道,不亦过乎!“今吾乃飘飖于天地之外,与造化为友,朝飧汤谷,夕饮西海,将变化迁易,与道周始。此之于万物,岂不厚哉!故不通于自然者,不足以言道;暗于昭昭者不足与达明,子之谓也。”先生既申若言,天下之喜奇者异之,慷忾者高之。其不知其体,不见其情,猜耳其道,虚伪之名。莫识其真,弗达其情,虽异而高之,与向之非怪者,蔑如也。至人者,不知乃贵,不见乃神。神贵之道存乎内,而万物运于天外矣。故天下终而不知其用也。逌乎有宋,扶摇之野。有隐士焉,见之而喜,自以为均志同行也。曰:“善哉!吾得之见而舒愤也。上古质朴纯厚之道已废,而末枝遗华并兴。豺虎贪虐,群物无辜,以害为利,殒性亡驱。吾不忍见也,故去而处兹。人不可与为俦,不若与木石为邻。安期逃乎蓬山,用李潜乎丹水,鲍焦立以枯藁,莱维去而逌死。亦由兹夫!吾将抗志显高,遂终于斯。禽生而兽死,埋形而遗骨,不复返余之生乎!夫志均者相求,好合者齐颜,与夫子同之。”于是,先生乃舒虹霓以蕃尘,倾雪盖以蔽明,倚瑶厢而徘徊,总众辔而安行,顾而谓之曰:“泰初真人,唯大之根。专气一志,万物以存。退不见后,进不睹先,发西北而造制,启东南以为门。微道德以久娱,跨天地而处尊。夫然成吾体也。是以不避物而处,所赌则宁;不以物为累,所逌则成。彷徉是以舒其意,浮腾足以逞其情。故至人无宅,天地为客;至人无主,天地为所;至人无事,天地为故。无是非之别,无善恶之异。故天下被其泽,而万物所以炽也。若夫恶彼而好我,自是而非人,忿激以争求,贵志而贱身,伊禽生而兽死,尚何显而获荣?悲夫!子之用心也!薄安利以忘生,要求名以丧体,诚与彼其无诡,何枯藁而逌死?子之所好,何足言哉?吾将去子矣。”乃扬眉而荡目,振袖而抚裳,令缓辔而纵策,遂风起而云翔。彼人者瞻之而垂泣,自痛其志;衣草木之皮,伏于岩石之下,惧不终夕而死。先生过神宫而息,漱吾泉而行,回乎逌而游览焉,见薪于阜者,叹曰:“汝将焉以是终乎哉?”薪者曰:“是终我乎?不以是终我乎?且圣人无怀,何其哀?盛衰变化,常不于兹?藏器于身,伏以俟时,孙刖足以擒庞,睢折胁而乃休,百里困而相嬴,牙既老而弼周。既颠倒而更来兮,固先穷而后收。秦破六国,兼并其地,夷灭诸侯,南面称帝。姱盛色,崇靡丽。凿南山以为阙,表东海以为门,门万室而不绝,图无穷而永存。美宫室而盛帷□,击钟鼓而扬其章。广苑囿而深池沼,兴渭北而建咸阳。骊木曾未及成林,而荆棘已丛乎阿房。时代存而迭处,故先得而后亡。山东之徒虏,遂起而王天下。由此视之,穷达讵可知耶?且圣人以道德为心,不以富贵为志;以无为用,不以人物为事。尊显不加重,贫贱不自轻,失不自以为辱,得不自以为荣。木根挺而枝远,叶繁茂而华零。无穷之死,犹一朝之生。身之多少,又何足营?”因叹曰而歌曰:“日没不周方,月出丹渊中。阳精蔽不见,阴光大为雄。亭亭在须臾,厌厌将复东。离合云雾兮,往来如飘风。富贵俛仰间,贫贱何必终?留侯起亡虏,威武赫夷荒。召平封东陵,一旦为布衣。枝叶托根柢,死生同盛衰。得志从命生,失势与时颓。寒暑代征迈,变化更相推。祸福无常主,何忧身无归?推兹由斯理,负薪又何哀?”先生闻之,笑曰:“虽不及大,庶免小也。”乃歌曰:“天地解兮六和开,星辰霄兮日月颓,我腾而上将何怀?衣弗袭而服美,佩弗饰而自章,上下徘徊兮谁识吾常?”遂去而遐浮,肆云轝,兴气盖,徜徉回翔兮漭漾之外。建长星以为旗兮,击雷霆之康盖。开不周而出车兮,出九野之夷泰。坐中州而一顾兮,望崇山而回迈。端余节而飞旃兮,纵心虑乎荒裔,释前者而弗修兮,驰蒙间而远逌。弃世务之众为兮,何细事之足赖?虚形体而轻举兮,精微妙而神丰。命夷羿使宽日兮,召忻来使缓风。攀扶桑之长枝兮,登扶摇之隆崇。跃潜飘之冥昧兮。洗光曜之昭明。遗衣裳而弗服兮,服云气而遂行。朝造驾乎汤谷兮,夕息马乎长泉。时崦嵫而易气兮,挥若华以照冥。左朱阳以举麾兮,右玄阴以建旗,变容饰而改度,遂腾窃以修征。阴阳更而代迈,四时奔而相逌,惟仙化之倏忽兮,心不乐乎久留。惊风奋而遗乐兮,虽云起而忘忧,忽电消而神逌兮,历寥廓而遐游。佩日月以舒光兮,登徜徉而上浮,压前进于彼逌道兮,将步足乎虚州。扫紫宫而陈席兮,坐帝室而忽会酬。萃众音而奏乐兮,声惊渺而悠悠。五帝舞而再属兮,六神歌而代周。乐啾啾肃肃,洞心达神,超遥茫茫,心往而忘返,虑大而志矜。“粤大人微而弗复兮,扬云气而上陈。召大幽之玉女兮,接上王之美人。体云气之逌畅兮,服太清之淑贞。合欢情而微授兮,先艳溢其若神。华兹烨以俱发兮,采色焕其并振。倾玄麾而垂鬓兮,曜红颜而自新。时暧叇而将逝兮,风飘飖而振衣。云气解而雾离兮,霭奔散而永归。心惝惘而遥思兮,眇回目而弗晞。“扬清风以为旟兮,翼旋轸而反衍。腾炎阳而出疆兮,命祝融而使遣。驱玄冥以摄坚兮,蓐收秉而先戈。勾芒奉毂,浮惊朝霞,寥廓茫茫而靡都兮,邈无俦而独立。倚瑶厢而一顾兮,哀下土之憔悴。分是非以为行兮,又何足与比类?霓旌飘兮云旗蔼,乐游兮出天外。”大人先生披发飞鬓,衣方离之衣,绕绂阳之带。含奇芝,嚼甘华,吸浮雾,餐霄霞,兴朝云,飏春风。奋乎太极之东,游乎昆仑之西,遗辔颓策,流盼乎唐、虞之都。惘然而思,怅尔若忘,慨然而叹曰:“呜唿!时不若岁,岁不若天,天不若道,道不若神。神者,自然之根也。彼勾勾者自以为贵夫世矣,而恶知夫世之贱乎兹哉?故与世争贵,贵不足尊;与世争富,富不足先。必超世而绝群,遗俗而独往,登乎太始之前,览乎忽漠之初,虑周流于无外,志浩荡而自舒,飘飖于四运,翻翱翔乎八隅。欲从而彷佛,洸漾而靡拘,细行不足以为毁,圣贤不足以为誉。变化移易,与神明扶。廓无外以为宅,周宇宙以为庐,强八维而处安,据制物以永居。夫如是,则可谓富贵矣。是故不与尧、舜齐德,不与汤、武并功,王、许不足以为匹,杨、丘岂能与比纵?天地且不能越其寿,广成子曾何足与并容?激八风以扬声,蹑元吉之高踪,被九天以开除兮,来云气以驭飞龙,专上下以制统兮,殊古今而靡同。夫世之名利,胡足以累之哉?故提齐而踧楚,掣赵而蹈秦,不满一朝而天下无人,东西南北莫之与邻。悲夫!子之修饰,以余观之,将焉存乎于兹?”先生乃去之,纷泱莽,轨汤洋,流衍溢,历度重渊,跨青天,顾而逌览焉。则有逍遥以永年,无存忽合,散而上臻。霍分离荡,漾漾洋洋,飙涌云浮,达于摇光。直驰骛乎太初之中,而休息乎无为之宫。太初何如?无后无先。莫究其极,谁识其根。邈渺绵绵,乃反覆乎大道之所存。莫畅其究,谁晓其根。辟九灵而求索,曾何足以自隆?登其万天而通观,浴太始之和风。漂逍遥以远游,遵大路之无穷。遣太乙而弗使,陵天地而径行。超蒙鸿而远迹,左荡莽而无涯,右幽悠而无方,上遥听而无声,下修视而无章。施无有而宅神,永太清乎敖翔。崔魏高山勃玄云,朔风横厉白雪纷,积水若陵寒伤人。阴阳失位日月颓,地坼石裂林木摧,火冷阳凝寒伤怀。阳和微弱隆阴竭,海冻不流绵絮折,唿吸不通寒伤裂。气并代动变如神,寒倡热随害伤人。熙与真人怀太清,精神专一用意平,寒暑勿伤莫不惊,忧患靡由素气宁。浮雾凌天恣所经,往来微妙路无倾,好乐非世又何争。人且皆死我独生。真人游,驾八龙,曜日月,载云旗。徘徊逌,乐所之。真人游,太阶夷,□原辟,天地开。雨蒙蒙、风浑浑。登黄山,出栖迟。江河清,洛无埃,云气消,真人来,惟乐哉!时世易,好乐颓,真人去,与天回。反未央,延年寿,独敖世。望我□,何时反?超漫漫,路日远。先生从此去矣,天下莫知其所终极。盖陵天地而与浮明遨游无始终,自然之至真也。鸲鹆不逾济,貉不度汶,世之常人,亦由此矣。曾不通区域,又况四海之表、天地之外哉!若先生者,以天地为卵耳。如小物细人欲论其长短,议其是非,岂不哀也哉!
二月和风到碧城。万条千缕绿相迎。舞烟眠雨过清明。 妆镜巧眉偷叶样,歌楼妍曲借枝名。晚秋霜霰莫无情。
金谷无烟宫树绿,嫩寒生怕春风。博山微透暖薰笼。小楼春色里,幽梦雨声中。别浦鲤鱼何日到,锦书封恨重重。海棠花下去年逢。也应随分瘦,忍泪觅残红。
"青阳节谢,朱明候改。靡草凋华,含桃流彩。
"岁阴穷暮纪,献节启新芳。冬尽今宵促,年开明日长。
万里瞿唐月,春来六上弦。时时开暗室,故故满青天。爽合风襟静,高当泪脸悬。南飞有乌鹊,夜久落江边。
门外东风雪洒裾,山头回首望三吴。不应弹铗为无鱼。上党从来天下嵴,先生元是古之儒。时平不用鲁连书。
柳色参差掩画楼,晓莺啼送满宫愁。年年花落无人见,空逐春泉出御沟。
近腊月下,景气和畅,故山殊可过。足下方温经,猥不敢相烦,辄便往山中,憩感配寺,与山僧饭讫而去。北涉玄灞,清月映郭。夜登华子冈,辋水沦涟,与月上下。寒山远火,明灭林外。深巷寒犬,吠声如豹。村墟夜舂,复与疏钟相间。此时独坐,僮仆静默,多思曩昔,携手赋诗,步仄径,临清流也。当待春中,草木蔓发,春山可望,轻鲦出水,白鸥矫翼,露湿青皋,麦陇朝雊,斯之不远,倘能从我游乎?非子天机清妙者,岂能以此不急之务相邀。然是中有深趣矣!无忽。因驮黄檗人往,不一,山中人王维白。
节物相催各自新,痴心儿女挽留春。芳菲歇去何须恨,夏木阴阴正可人。
荏苒冬春谢,寒暑忽流易。之子归穷泉,重壤永幽隔。私怀谁克从,淹留亦何益。僶俛恭朝命,回心反初役。望庐思其人,入室想所历。帏屏无髣髴,翰墨有馀迹。流芳未及歇,遗挂犹在壁。怅恍如或存,回惶忡惊惕。如彼翰林鸟,双栖一朝只。如彼游川鱼,比目中路析。春风缘隙来,晨霤承檐滴。寝息何时忘,沉忧日盈积。庶几有时衰,庄缶犹可击。皎皎窗中月,照我室南端。清商应秋至,溽暑随节阑。凛凛凉风升,始觉夏衾单。岂曰无重纩,谁与同岁寒。岁寒无与同,朗月何胧胧。展转盻枕席,长簟竟床空。床空委清尘,室虚来悲风。独无李氏灵,髣髴覩尔容。抚衿长叹息,不觉涕沾胸。沾胸安能已,悲怀从中起。寝兴目存形,遗音犹在耳。上惭东门吴,下愧蒙庄子。赋诗欲言志,此志难具纪。命也可奈何,长戚自令鄙。曜灵运天机,四节代迁逝。凄凄朝露凝,烈烈夕风厉。奈何悼淑俪,仪容永潜翳。念此如昨日,谁知已卒岁。改服从朝政,哀心寄私制。茵帱张故房,朔望临尔祭。尔祭讵几时,朔望忽复尽。衾裳一毁撤,千载不复引。亹亹朞月周,戚戚弥相愍。悲怀感物来,泣涕应情陨。驾言陟东阜,望坟思纡轸。徘徊墟墓间,欲去复不忍。徘徊不忍去,徙倚步踟蹰。落叶委埏侧,枯荄带坟隅。孤魂独茕茕,安知灵与无。投心遵朝命,挥涕强就车。谁谓帝宫远,路极悲有余。
火山突兀赤亭口,火山五月火云厚。火云满山凝未开,飞鸟千里不敢来。平明乍逐胡风断,薄暮浑随塞雨回。缭绕斜吞铁关树,氛氲半掩交河戍。迢迢征路火山东,山上孤云随马去。
雄跨洞庭野,楚望古湘州。何王台殿,危基百尺自西刘。尚想霓旌千骑,依约入云歌吹,屈指几经秋。叹息繁华地,兴废两悠悠。 登临处,乔木老,大江流。书生报国无地,空白九分头。一夜寒生关塞,万里云埋陵阙,耿耿恨难休。徙倚霜风里,落日伴人愁。
楚人有鬻盾与矛者,誉之曰:“ 吾盾之坚 , 物莫能陷也 。”又誉其矛曰:“ 吾矛之利 , 于物无不陷也 。”或曰:“以子之矛,陷子之盾,何如 ?” 其人弗能应也 。夫不可陷之盾与无不陷之矛,不可同世而立。


吕相绝秦拼音解释:

yi miao dan qing luo .kong shan cao mu chang .you wen ci hou zhu .bu fu wo nan yang .
qing ru zhi he .mu tu wei ke .ren kan song jun .bian jiang hu tian yuan .zhong xiao tong yue .guan he qiu jin .he ri qing chen .yu chen sheng feng .diao qiu ming xue .mu fu ying xiong jin ji ren .xing xu zao .liao gang chang ken ti .lei yan li pin . ping sheng xiu ju qing zun .dao zhang dong feng kai zi you shen .ting ye ming huang he .lou gao bai chi .chao chi bai ma .bi sao qian jun .jia fu cai gao .yue jia jun zai .hao le yan ran shi shang wen .song jiang shang .nian gu ren lao yi .gan wo xian yun .
qin xiao gong ju xiao han zhi gu .yong yong zhou zhi di .jun chen gu shou yi kui zhou shi .you xi juan tian xia .bao ju yu nei .nang kuo si hai zhi yi .bing tun ba huang zhi xin .dang shi shi ye .shang jun zuo zhi .nei li fa du .wu geng zhi .xiu shou zhan zhi ju .wai lian heng er dou zhu hou .yu shi qin ren gong shou er qu xi he zhi wai .xiao gong ji mei .hui wen .wu .zhao xiang meng gu ye .yin yi ce .nan qu han zhong .xi ju ba .shu .dong ge gao yu zhi di .bei shou yao hai zhi jun .zhu hou kong ju .hui meng er mou ruo qin .bu ai zhen qi zhong bao fei rao zhi di .yi zhi tian xia zhi shi .he cong di jiao .xiang yu wei yi .dang ci zhi shi .qi you meng chang .zhao you ping yuan .chu you chun shen .wei you xin ling .ci si jun zhe .jie ming zhi er zhong xin .kuan hou er ai ren .zun xian er zhong shi .yue cong li heng .jian han .wei .yan .chu .qi .zhao .song .wei .zhong shan zhi zhong .yu shi liu guo zhi shi .you ning yue .xu shang .su qin .du he zhi shu wei zhi mou .qi ming .zhou zui .chen zhen .zhao hua .lou huan .di jing .su li .le yi zhi tu tong qi yi .wu qi .sun bin .dai tuo .ni liang .wang liao .tian ji .lian po .zhao she zhi lun zhi qi bing .chang yi shi bei zhi di .bai wan zhi zhong .kou guan er gong qin .qin ren kai guan yan di .jiu guo zhi shi .qun xun er bu gan jin .qin wu wang shi yi zu zhi fei .er tian xia zhu hou yi kun yi .yu shi cong san yue bai .zheng ge di er lu qin .qin you yu li er zhi qi bi .zhui wang zhu bei .fu shi bai wan .liu xue piao lu .yin li cheng bian .zai ge tian xia .fen lie shan he .qiang guo qing fu .ruo guo ru chao .yan ji xiao wen wang .zhuang xiang wang .xiang guo zhi ri qian .guo jia wu shi .ji zhi shi huang .fen liu shi zhi yu lie .zhen chang ce er yu yu nei .tun er zhou er wang zhu hou .lv zhi zun er zhi liu he .zhi qiao pu er bian chi tian xia .wei zhen si hai .nan qu bai yue zhi di .yi wei gui lin .xiang jun .bai yue zhi jun .fu shou xi jing .wei ming xia li .nai shi meng tian bei zhu chang cheng er shou fan li .que xiong nu qi bai yu li .hu ren bu gan nan xia er mu ma .shi bu gan wan gong er bao yuan .yu shi fei xian wang zhi dao .fen bai jia zhi yan .yi yu qian shou .hui ming cheng .sha hao jie .shou tian xia zhi bing .ju zhi xian yang .xiao feng di .zhu yi wei jin ren shi er .yi ruo tian xia zhi min .ran hou jian hua wei cheng .yin he wei chi .ju yi zhang zhi cheng .lin bu ce zhi yuan .yi wei gu .liang jiang jin nu shou yao hai zhi chu .xin chen jing zu chen li bing er shui he .tian xia yi ding .shi huang zhi xin .zi yi wei guan zhong zhi gu .jin cheng qian li .zi sun di wang wan shi zhi ye ye .qin wang ji mei .yu wei zhen yu shu su .ran chen she weng you sheng shu zhi zi .mang li zhi ren .er qian xi zhi tu ye .cai neng bu ji zhong ren .fei you zhong ni .mo di zhi xian .tao zhu .yi dun zhi fu .nie zu xing wu zhi jian .er jue qi qian mo zhi zhong .lv pi bi zhi zu .jiang shu bai zhi zhong .zhuan er gong qin .zhan mu wei bing .jie gan wei qi .tian xia yun ji xiang ying .ying liang er jing cong .shan dong hao jun sui bing qi er wang qin zu yi .qie fu tian xia fei xiao ruo ye .yong zhou zhi di .xiao han zhi gu .zi ruo ye .chen she zhi wei .fei zun yu qi .chu .yan .zhao .han .wei .song .wei .zhong shan zhi jun ye .chu you ji jin .fei xian yu gou ji chang sha ye .zhe shu zhi zhong .fei kang yu jiu guo zhi shi ye .shen mou yuan lv .xing jun yong bing zhi dao .fei ji xiang shi zhi shi ye .ran er cheng bai yi bian .gong ye xiang fan .he ye .shi shi shan dong zhi guo yu chen she du chang xie da .bi quan liang li .ze bu ke tong nian er yu yi .ran qin yi qu qu zhi di .zhi wan cheng zhi shi .xu ba zhou er chao tong lie .bai you yu nian yi .ran hou yi liu he zhi jia .xiao han wei gong .yi fu zuo nan er qi miao hui .shen si ren shou .wei tian xia xiao zhe .he ye .ren yi bu shi er gong shou zhi shi yi ye .
yuan hua xiao fang nian .chi cao yan chun se .you bu ru jin hua .chan juan yu jie ce . fen rong he yao cu .ling luo zai shun xi .qi ruo qiong shu zhi .zhong sui chang xi xi .
you qin ke wen yu dong ye zhu ren yue ..wen zhi qian lun yue ..zhi shi zhi yin an yi le .wang guo zhi yin ai yi si ..fu zhi luan zai zheng .er yin sheng ying zhi .gu ai si zhi qing .biao yu jin shi .an le zhi xiang .xing yu guan xian ye .you zhong ni wen shao .shi yu shun zhi de .ji zha ting xian .zhi zhong guo zhi feng .si yi ran zhi shi .xian xian suo bu yi ye .jin zi du yi wei sheng wu ai le .qi li he ju .ruo you jia xun .jin qing wen qi shuo ..zhu ren ying zhi yue ..si yi jiu zhi .mo ken zheng jiu .gu ling li shi lan yu ming shi .jin meng qi dao .jiang yan qi yi yu yan .fu tian di he de .wan wu gui sheng .han shu dai wang .wu xing yi cheng .gu zhang wei wu se .fa wei wu yin .yin sheng zhi zuo .qi you chou wei zai yu tian di zhi jian .qi shan yu bu shan .sui zao yu zhuo luan .qi ti zi ruo er bu bian ye .qi yi ai zeng yi cao .ai le gai du zai .ji gong shang ji bi .sheng yin ke xie .ci ren xin zhi yuan .qing yu zhi suo zhong .gu ren zhi qing bu ke zi .yu bu ke ji gu .yin qi suo yong .mei wei zhi jie .shi ai bu zhi shang .le bu zhi yin .si qi da jiao ye .ran .le yun le yun .zhong gu yun hu zai .ai yun ai yun .ku qi yun hu zai .yin zi er yan .yu bo fei li jing zhi shi .ge wu fei bei ai zhi zhu ye .he yi ming zhi .fu shu fang yi su .ge ku bu tong .shi cuo er yong zhi .huo wen ku er huan .huo ting ge er qi .ran er ai le zhi qing jun ye .jin yong jun tong zhi qing .an ..qi .ben zuo .gan ..you tuo tong zi .yi .shi shuo .wen xue pian .zhu gai bu ..er fa wan shu zhi sheng .si fei yin sheng zhi wu chang zai .ran sheng yin he bi .gan ren zhi zui shen zhe ye .lao zhe ge qi shi .le zhe wu qi gong .fu nei you bei tong zhi xin .ze ji qie ai yan .yan bi cheng shi .sheng bi cheng yin .za er yong zhi .ju er ting zhi .xin dong yu he sheng .qing gan yu ku yan .jie tan wei jue .er qi ti liu lian yi .fu ai xin cang yu ku xin nei .yu he sheng er hou fa .he sheng wu xiang .er ai xin you zhu .fu yi you zhu zhi ai xin .yin hu wu xiang zhi he sheng .qi suo jue wu .wei ai er yi .qi fu zhi .chui wan bu tong .er shi qi zi yi .zai .feng su zhi liu .sui cheng qi zheng .shi gu guo shi ming zheng jiao zhi de shi .shen guo feng zhi sheng shuai .yin yong qing xing yi feng qi shang .gu yue .wang guo zhi yin ai yi si .ye . fu xi .nu .ai .le .ai .zeng .can .ju .fan ci ba zhe .sheng min suo yi jie wu chuan qing .qu bie you shu .er bu ke yi zhe ye .fu wei yi gan ku wei cheng .jin yi jia xian er xin ai .yi yi yu er qing zeng .ze ai zeng yi shu wo .er xian yu yi shu bi ye .ke yi wo ai er wei zhi ai ren .wo zeng er wei zhi zeng ren .suo xi ze wei zhi xi wei .suo nu er wei zhi nu wei zai .you ci yan zhi .ze wai nei shu yong .bi wo yi ming .sheng yin zi dang yi shan e wei zhu .ze wu guan yu ai le .ai le zi dang yi qing gan .ze wu xi yu sheng yin .ming shi ju qu .ze jin ran ke jian yi .qie ji zi zai lu .cai .shi .guan li .yi bie .feng ...ya ..qi tu ren sheng yi jue zang fou zai .you zhong ni wen .shao ..tan qi yi zhi .shi yi zi jie .he bi yin sheng yi zhi yu shun zhi de .ran hou tan mei xie .jin cu ming qi yi duan .yi ke si guo ban yi ..qin ke nan yue ..ba fang yi su .ge ku wan shu .ran qi ai le zhi qing .bu de bu jian ye .fu xin dong yu zhong .er sheng chu yu xin .sui tuo zhi yu ta yin .ji zhi yu yu sheng .shan ting cha zhe .yao zi jue zhi bu shi de guo ye .xi bo ya li qin er zhong zi zhi qi suo zhi .li ren ji qing er zi chan shi qi xin ai .lu ren chen ku er yan yuan shen qi sheng li .fu shu zi zhe .qi fu jia zhi yu chang yin .jie yan yu qu du zai .xin qi zhe ze xing wei zhi dong .qing bei zhe ze sheng wei zhi ai .ci zi ran xiang ying .bu ke de tao .wei shen ming zhe neng jing zhi er .fu neng zhe bu yi sheng zhong wei nan .bu neng zhe bu yi sheng gua wei yi .jin bu ke yi wei yu shan ting .er wei zhi sheng wu ke cha zhi li .jian fang su zhi duo bian .er wei sheng yin wu ai le ye ..you yun ..xian bu yi yan ai .yu bu yi yan zeng .ran ze you xian ran hou ai sheng .you yu ran hou zeng cheng .dan bu dang gong qi ming er .ai le zhi zuo .yi you you er ran .ci wei sheng shi wo ai .yin shi wo le ye .gou ai le you sheng .geng wei you shi .he de ming shi ju qu xie ..you yun ..ji zi cai .shi .guan li .yi bie .feng ...ya ..zhong ni tan .shao .yin zhi yi zhi .shi yi zi jie .shi he yan yu .qie shi xiang zou cao .er zhong ni du wen wang zhi rong .shi juan jin qu .er zi ye shi wang guo zhi yin .ning fu jiang shi er hou xia yan .xi li ran hou li ping zai .si jie shen miao du jian .bu dai liu wen ji ri .er yi zong qi ji xiong yi .shi yi qian shi yi wei mei tan .jin zi yi qu qu zhi jin zhi .qi suo jian er wei xian .wu nai wu qian xian zhi shi wei .fu fu zi zhi miao cha xie ..zhu ren da yue ..nan yun .sui ge ku wan shu .shan ting cha zhe yao zi jue zhi .bu jia zhi yu chang yin .bu jie yan yu qu du .zhong zi zhi tu yun yun shi ye .ci wei xin bei zhe .sui tan xiao gu wu .qing huan zhe .sui fu ying zi jie .you bu neng yu wai xing yi zi ni .kuang cha zhe yu yi si ye .yi wei jiu ling sheng yin zhi wu chang .you wei dang you ai le er .you yue ..ji zi ting sheng .yi zhi zhong guo zhi feng .shi xiang zou cao .er zhong ni du wen wang zhi rong .an ru suo yun .ci wei wen wang zhi gong de .yu feng su zhi sheng shuai .jie ke xiang zhi yu sheng yin .sheng zhi qing zhong .ke yi yu hou shi .xiang juan zhi qiao .neng de zhi yu jiang lai .ruo ran zhe .san huang wu di .ke bu jue yu jin ri .he du shu shi zai .ruo ci guo ran ye .ze wen wang zhi cao you chang du .shao wu zhi yin you ding shu .bu ke za yi ta bian .cao yi yu sheng ye .ze xiang suo wei sheng yin zhi wu chang .zhong zi zhi chu lei .yu shi hu zhi yi .ruo yin sheng wu chang .zhong zi chu lei .qi guo ran xie .ze zhong ni zhi shi wei .ji zha zhi shan ting .gu yi wu yi .ci jie su ru wang ji .yu shen qi shi er zhui wei er .yu ling tian xia huo sheng yin zhi dao .bu yan li yi jin ci .er tui shi shen miao nan zhi .hen bu yu qi ting yu dang shi .mu gu ren er zi tan .si suo .da wang hou sheng ye .fu tui lei bian wu .dang xian qiu zhi zi ran zhi li .li yi ding .ran hou jie gu yi yi ming zhi er .jin wei de zhi yu xin .er duo shi qian yan yi wei tan zheng .zi ci yi wang .kong qiao li bu neng ji ...you nan yun ..ai le zhi zuo .you ai zeng zhi you xian yu .ci wei sheng shi wo ai er yin shi wo le .gou ai le you sheng .geng wei you shi yi .fu wu se you hao chou chou .wu sheng you shan e .ci wu zhi zi ran ye .zhi yu ai yu bu ai .xi yu bu xi .ren qing zhi bian .tong wu zhi li .wei zhi yu ci .ran jie wu yu yu nei .dai wu er cheng er .zhi fu ai le zi yi shi hui .xian gou yu xin .dan yin he sheng yi zi xian fa .gu qian lun yi ming qi wu chang .jin fu jia ci tan yi zheng ming hao er .bu wei ai le fa yu sheng yin .ru ai zeng zhi sheng yu xian yu ye .ran he sheng zhi gan ren xin .yi you jiu li zhi fa ren qing ye .jiu yi gan ku wei zhu .er zui zhe yi xi nu wei yong .qi jian huan qi wei sheng fa .er wei sheng you ai le .bu ke jian xi nu wei jiu shi .er wei jiu you xi nu zhi li ye ..qin ke nan yue ..fu guan qi cai se .tian xia zhi tong yong ye .xin bian yu nei er se ying yu wai .jiao ran ke jian .gu wu zi bu yi .fu sheng yin .qi zhi ji zhe ye .xin ying gan er dong .sheng cong bian er fa .xin you sheng shuai .sheng yi long sha .tong jian yi yu yi shen .he du yu sheng bian dang yi xie .fu xi nu zhang yu se zhen .ai le yi yi xing yu sheng yin .sheng yin zi dang you ai le .dan an zhe bu neng shi zhi .zhi zhong zi zhi tu .sui zao wu chang zhi sheng .ze ying ran du jian yi .jin meng gu mian qiang er bu wu .li lou zhao qiu hao yu bai xun .yi ci yan zhi .ze ming an shu neng yi .bu ke shou zhi chi zhi du .er yi li lou zhi cha .zhi zhong tong zhi ting .er cai zhong zi zhi cong .jie wei gu ren wei wang ji ye ..zhu ren da yue ..nan yun .xin ying gan er dong .sheng cong bian er fa .xin you sheng shuai .sheng yi jiang sha .ai le zhi qing .bi xing yu sheng yin .zhong zi zhi tu .sui zao wu chang zhi sheng .ze ying ran du jian yi .bi ruo suo yan .ze zhuo zhi zhi bao .shou yang zhi ji .bian he zhi yuan .bo qi zhi bei .xiang ru zhi han nu .bu zhan zhi bu zhi .qian bian bai tai .shi ge fa yi yong zhi ge .tong qi shu dan zhi wei .ze zhong zi zhi tu .ge shen qi qing yi .er wei ting sheng zhe bu yi gua zhong yi si .cha qing zhe bu yi da xiao wei yi .tong chu yi shen zhe .qi yu shi zhi ye .she shi cong xia .ze zi ye zhi tu .yi dang fu cao lv ming guan .yi kao qi yin .zhi nan feng zhi sheng shuai .bie ya .zheng zhi yin zheng ye .fu shi xin zhi yu shen jue .xun mu zhi yu ai qi .tong yong chu lei .shi di ya chang zhi .bi bu yan le lei tian er ai lei ku .si ke zhi yi .he zhe .ji ye rou han ..ze bian chu .wu zhu yu ai le .you .jiu zhi nang lu .sui ze ju bu tong .er jiu wei bu bian ye .sheng ju yi ti zhi suo chu .he du dang han ai le zhi li ye .qie fu .xian chi ...liu jing ...da zhang ...shao xia ..ci xian wang zhi zhi le .suo yi dong tian di .gan gui shen .jin bi yun sheng yin mo bu xiang qi ti er chuan qi xin .ci bi wei zhi le bu ke tuo zhi yu gu shi .bi xu sheng ren li qi xian guan .er nai ya yin de quan ye .shun ming kui .ji shi fu shi .ba yin ke xie .shen ren yi he ..yi ci yan zhi .zhi le sui dai sheng ren er zuo .bu bi sheng ren zi zhi ye .he zhe .yin sheng you zi ran zhi he .er wu xi yu ren qing .ke xie zhi yin .cheng yu jin shi .zhi he zhi sheng .de yu guan xian ye .fu xian hao zi you xing ke cha .gu li gu yi ming an yi gong er .ruo nai yi shui ji shui .shu yi zhi zai ..qin ke nan yue ..sui zhong yu you yin .zu zhao gong nan .ran qi da li .dang you suo jiu .ruo ge lu wen niu ming .zhi qi san zi wei xi .shi kuang chui lv .zhi nan feng bu jing .chu shi bi bai .yang she mu ting wen er ti .er shen qi sang jia .fan ci shu shi .jie xiao yu shang shi .shi yi xian jian lu zai .tui ci er yan .ze sheng shuai ji xiong .mo bu cun hu sheng yin yi .jin ruo fu wei zhi wu wang .ze qian yan wang ji .jie wei qi wu .wu yong zhi ye .yi yan tong lun .wei zhi huo an .ruo neng ming si suo yi .xian qi suo you .she er lun ju ji .yuan zhong wen zhi ..zhu ren da yue ..wu wei neng fan san yu zhe .de yi er wang yan .shi yi qian lun lue er wei xiang .jin fu fan xun huan zhi nan .gan bu zi yi jie xie .fu lu niu neng zhi xi li zhi sang sheng .ai san zi zhi bu cun .han bei jing nian .su yuan ge lu .ci wei xin yu ren tong .yi yu shou xing er .ci you wu zhi suo yi ye .qie niu fei ren lei .wu dao xiang tong .ruo wei ming shou jie neng you yan .ge lu shou xing du xiao zhi .ci wei cheng qi yu er lun qi shi .you yi chuan yi yan er .bu wei kao sheng yin er zhi qi qing .ze fei suo yi wei nan ye .ruo wei zhi zhe wei dang chu wu er da .wu suo bu zhi .jin qie xian yi qi suo yi zhe .qing wen .sheng ren zu ren hu yu .dang zhi qi suo yan fou hu .nan zhe bi yue zhi zhi .zhi zhi zhi li he yi ming zhi .yuan jie zi zhi nan yi li jian shi zhi yu .huo dang yu guan jie shi qi yan xie .jiang chui lv ming guan xiao qi yin xie .guan qi cai se he qi xin xie .ci wei zhi xin zi you qi se .sui zi bu yan .you jiang zhi zhi .zhi zhi zhi dao .ke bu dai yan ye .ruo chui lv xiao yin yi zhi qi xin .jia ling xin zhi yu ma er wu yan lu .cha zhe gu dang you lu yi zhi ma ye .ci wei xin bu xi yu suo yan .yan huo bu zu yi zheng xin ye .ruo dang guan jie er zhi yan .ci wei ru zi xue yan yu suo shi .ran hou zhi zhi .ze he gui yu cong ming zai .fu yan .fei zi ran yi ding zhi wu .wu fang shu su .tong shi yi hao .ju yi ming yi wei biao shi er .fu sheng ren qiong li .wei zi ran ke xun .wu wei bu zhao .gou wu wei bu zhao .li bi ze sui jin bu jian .gu yi yu zhi yan bu de qiang tong .tui ci yi wang .ge lu zhi bu zhi niu ming .de bu quan hu ..you nan yun ..shi kuang chui lv .zhi nan feng bu jing .chu duo si sheng .ci you wu zhi suo yi ye .qing wen shi kuang chui lv zhi shi .chu guo zhi feng xie .ze xiang qu qian li .sheng bu zu da .ruo zheng shi chu feng lai ru lv zhong xie .ze chu nan you wu .yue .bei you liang .song .gou bu jian qi yuan .xi yi shi zhi zai .fan yin yang fen ji .ran hou cheng feng .qi zhi xiang gan .chu di er fa .he de fa chu ting .lai ru jin hu .qie you lv lv fen si shi zhi qi er .shi zhi er qi dong .lv ying er hui yi .jie zi ran xiang dai .bu jia ren yi wei yong ye .shang sheng xia sheng .suo yi jun wu sheng zhi he .xu gang rou zhi fen ye .ran lv you yi ding zhi sheng .sui dong chui zhong lv .qi yin zi man er wu sun ye .jin yi jin ren zhi qi .chui wu yun zhi lv .chu feng an de lai ru qi zhong .yu wei ying suo xie .feng wu xing .sheng yu lv bu tong .ze xiao li zhi di .wu qu yu feng lv .bu qi ran hu .qi du shi kuang duo shi bo wu .zi you yi zhi sheng bai zhi xing .yu gu zhong xin er tuo yi shen wei .ruo bo chang qian zhi xu jing gong shou zai ..you nan yun ..yang she mu ting wen er ti er shen qi sang jia .fu qing wen he you zhi zhi .wei shen xin du wu an yu er dang xie .chang wen er ti ruo ci qi da er e .jin zhi ti sheng si xi zhi ti sheng .gu zhi qi sang jia xie .ruo shen xin du wu an yu zhi dang .fei li zhi suo de ye .sui yue ting ti .wu qu yan yu er sheng yi .ruo yi chang wen zhi sheng wei e .gu zhi jin ti dang e .ci wei yi jia sheng wei du .yi xiao yi zhi ti ye .fu sheng zhi yu yin .you xing zhi yu xin ye .you xing tong er qing guai .mao shu er xin jun zhe .he yi ming zhi .sheng ren qi xin deng de er xing zhuang bu tong ye .gou xin tong er xing yi .ze he yan hu guan xing er zhi xin zai .qie kou zhi ji qi wei sheng .he yi yu lai .na qi er ming xie .ti sheng zhi shan e .bu you er kou ji xiong .you qin se zhi qing zhuo bu zai cao zhe zhi gong zhuo ye .xin neng bian li shan tan .er bu neng ling nei .diao li .you gu zhe neng shan qi qu du .er bu neng ling qi bi qing he ye .qi bu jia miao gu er liang ..bu yin hui xin er diao .ran ze xin zhi yu sheng .ming wei er wu .er wu zhi cheng ran .ze qiu qing zhe bu liu guan yu xing mao .kui xin zhe bu jie ting yu sheng yin ye .cha zhe yu yin sheng yi zhi xin .bu yi wai hu .jin jin mu wei dai zhi yu lao cheng .er zhuan xin zuo ri zhi sheng .yi zheng jin ri zhi ti .qi bu wu zhong yu qian shi hao qi zhe cong er cheng zhi zai ..qin ke nan yue ..wu wen bai zhe bu xiu zou .suo yi quan ye .wu xin wei yan er yan .nan fu geng cong qi yu .jin ping he zhi ren .ting zheng di pi pa .ze xing zao er zhi yue .wen qin se zhi yin .ze ting jing er xin xian .tong yi qi zhi zhong .qu yong mei shu .ze qing sui zhi bian .zou qin sheng ze tan xian er kang kai .li qi chu ze qing yi er si zhuan .si jiao nong ze huan fang er yu qie .xin wei sheng bian .ruo ci qi zhong .gou zao jing you sheng .ze he wei xian qi ai le .er dan yun zhi he zhi sheng .wu suo bu gan .tuo da tong yu sheng yin .gui zhong bian yu ren qing .de wu zhi bi bu ming ci zai ..zhu ren da yue ..nan yun .pi pa .zheng .di ling ren zao yue .you yun .qu yong mei shu er qing sui zhi bian .ci cheng suo yi shi ren chang gan ye .pi pa .zheng .di .jian cu er sheng gao .bian zhong er jie shu .yi gao sheng yu shu jie .gu shi ren xing zao er zhi yue .you ling duo jing er .zhong gu hai xin .gu .wen gu pi zhi yin .si jiang shuai zhi chen ..gai yi sheng yin you da xiao .gu dong ren you meng jing ye .qin se zhi ti .jian liao er yin pi .bian xi er sheng qing .yi pi yin yu xi bian .bu xu xin jing ting .ze bu jin qing he zhi ji .shi yi ting jing er xin xian ye .fu qu yong bu tong .yi you shu qi zhi yin er .qi chu zhi qu .duo zhong gu qing yi .bian miao gu si zhuan .jiao nong zhi yin .yi zhong sheng zhi mei .hui wu yin zhi he .qi ti shan er yong bo .gu xin chi yu zhong li .wu yin hui .gu huan fang er yu qie .ran jie yi dan .fu .gao .pi .shan .e wei ti .er ren qing yi zao .jing er rong duan .ci wei sheng yin zhi ti .jin yu shu ji .qing zhi ying sheng .yi zhi yu zao jing er .fu qu yong mei shu .er qing zhi chu bian .you zi wei yi mei .er kou zhe shi zhi ye .wu wei wan shu .er da tong yu mei .qu bian sui zhong .yi da tong yu he .mei you gan .he you le .ran sui qu zhi qing .jin yu he yu .ying mei zhi kou .jue yu gan jing .an de ai le yu qi jian zai .ran ren qing bu tong .ge shi suo jie .ze fa qi suo huai .ruo yan ping he .ai le zheng deng .ze wu suo xian fa .gu zhong de zao jing .ruo you suo fa .ze shi you zhu yu nei .bu wei ping he ye .yi ci yan zhi .zao jing zhe .sheng zhi gong ye .ai le zhe .qing zhi zhu ye .bu ke jian sheng you zao jing zhi ying .yin wei ai le zhe jie you sheng yin ye .qie sheng yin sui you meng jing .meng jing ge you yi he .he zhi suo gan .mo bu zi fa .he yi ming zhi .fu hui bin ying tang .jiu han zou qin .huo xin ran er huan .huo can er qi .fei jin ai yu bi .dao le yu ci ye .qi yin wu bian yu xi .er huan qi bing yong .si fei .chui wan bu tong .xie .fu wei wu zhu yu xi nu .yi ying wu zhu yu ai le .gu huan qi ju jian .ruo zi pian gu zhi yin .han yi zhi zhi sheng .qi suo fa ming .ge dang qi fen .ze yan neng jian yu qun li .zong fa zhong qing xie .you shi yan zhi .sheng yin yi ping he wei ti .er gan wu wu chang .xin zhi yi suo si wei zhu .ying gan er fa .ran ze sheng zhi yu xin .shu tu yi gui .bu xiang jing wei .yan de ran tai he yu huan qi .zhui xu ming yu ai le zai .qin ke nan yue ..lun yun .meng jing zhi yin .ge you yi he .he zhi suo gan .mo bu zi fa .shi yi jiu han zou qin er huan qi bing yong .ci yan pian bing zhi qing xian ji yu nei .gu huai huan zhe zhi ai yin er fa .nei qi zhe yu le sheng er gan ye .fu yin sheng zi dang you yi ding zhi ai le .dan sheng hua chi huan bu ke cang zu .bu neng dui yi .pian zhong zhi qing .chu wu er zuo .gu jin ai le tong shi er ying er .sui er qing ju jian .ze he sun yu sheng yin you ding li xie .zhu ren da yue ..nan yun .ai le zi you ding sheng .dan pian zhong zhi qing .bu ke zu yi .gu huai qi zhe yu le sheng er ai er .ji ru suo yan .sheng you ding fen .jia shi .lu ming .zhong zou .shi le sheng ye .er ling qi zhe yu zhi .sui sheng hua chi huan .dan dang bu neng shi bian ling huan er .he de geng yi ai xie .you yi jue zhi huo .sui wei neng wen yi shi .bu yi fu zeng qi han yi .fu huo fei long han zhi wu .le fei zeng ai zhi ju ye .li xian gao tang er huan qi bing yong zhe .zhi zhi he zhi fa zhi dao qing .gu ling wai wu suo gan de zi jin er .nan yun .pian zhong zhi qing .chu wu er zuo .gu ling ai le tong shi er ying er .fu yan ai zhe .huo jian ji zhang er qi .huo du yu fu er bei .tu yi gan ren wang er wu cun .tong shi xian er xing qian .qi suo yi hui zhi .jie zi you you .bu wei chu di er sheng ai .dang xi er lei chu ye .jin jian ji zhang yi zhi gan .ting he sheng er liu ti zhe .si fei he zhi suo gan .mo bu zi fa ye ..qin ke nan yue ..lun yun .jiu han zou qin er huan qi bing yong .yu tong ci yan .gu da yi pian qing gan wu er fa er .jin qie yin xin er yan .ming zhi yi cheng xiao .fu ren xin bu huan ze qi .bu qi ze huan .ci qing zhi zhi da yu ye .ran qi shi qi zhi shang .xiao shi huan zhi yong .gai wen qi .chu zhi qu zhe .wei du qi ai ti zhi rong .er wei zeng jian xiao jue zhi mao .ci bi qi .chu zhi qu .yi ai wei ti .gu qi suo gan .jie ying qi du liang .qi tu yi duo zhong er shao bian .ze zhi qing yi er si zhuan xie .ruo cheng neng zhi qi .ze sheng yin zhi you ai le .duan ke zhi yi ..zhu ren da yue ..sui ren qing gan yu ai le .ai le ge you duo shao .you ai le zhi ji .bu bi tong zhi ye .fu xiao ai rong huai .shen bei er qi .ai zhi fang ye .xiao huan yan yue .zhi le xin yu .le zhi li ye .he yi ming zhi .fu zhi qin an yu .ze tian ruo zi ran .suo zi de ye .ji zai wei ji .jin ran hou ji .ze .bu ji ren wu .you ci yan zhi .ren wu zhi bu ruo xiang zhi zi de .qi bu ran zai ..zhi fu xiao jue sui chu yu huan qing .ran zi yi li cheng you fei zi ran ying sheng zhi ju ye .ci wei le zhi ying sheng .yi zi de wei zhu .ai zhi ying gan .yi chui ti wei gu .chui ti ze xing dong er ke jue .zi de ze shen he er wu you .shi yi guan qi yi er bu shi qi tong .bie qi wai er wei cha qi nei er .ran xiao jue zhi bu xian yu sheng yin .qi du qi chu zhi qu xie .jin bu qiu le yu zi de zhi yu .er yi wu xiao jue wei qi .chu ti ai .qi bu zhi ai er bu shi le hu ..qin ke wen yue ..zhong ni you yan ..yi feng yi su .mo shan yu le ..ji ru suo lun .fan bai ai le .jie bu zai sheng .ji yi feng yi su .guo yi he wu xie .you gu ren shen mi mi zhi feng .yi xin yao er zhi sheng .gu yue ..fang zheng sheng .yuan ning ren ..ran ze zheng wei zhi yin ji ming qiu yi xie shen ren .gan wen zheng ya zhi ti .long bi suo ji .feng su cheng yi .xi you er ji .xing zhong wen zhi .yi wu suo yi ..zhu ren ying zhi yue ..fu yan yi feng yi su zhe .bi cheng shuai bi zhi hou ye .gu zhi wang zhe .cheng tian li wu .bi chong jian yi zhi jiao .yu wu wei zhi zhi .jun jing yu shang .chen shun yu xia .xuan hua qian tong .tian ren jiao tai .ku gao zhi lei .jin yu ling ye .liu he zhi nei .mu yu hong liu .dang di chen gou .qun sheng an yi .zi qiu duo fu .mo ran cong dao .huai zhong bao yi .er bu jue qi suo yi ran ye .he xin zu yu nei .he qi jian yu wai .gu ge yi xu zhi .ren wu yi xuan qing .ran hou wen zhi yi cai zhang .zhao zhi yi feng ya .bo zhi yi ba yin .gan zhi yi tai he .dao qi shen qi .yang er jiu zhi .ying qi qing xing .zhi er ming zhi .shi xin yu li xiang shun .qi yu sheng xiang ying .he hu hui tong .yi ji qi mei .gu kai le zhi qing .jian yu jin shi .han hong guang da .xian yu yin sheng ye .ruo yi wang ze wan guo tong feng .fang rong ji mao .fu ru qiu lan .bu qi er xin .bu mou er cheng .mu ran xiang ai .you shu jin cai .er can bing ke guan ye .da dao zhi long .mo sheng yu zi .tai ping zhi ye .mo xian yu ci .gu yue ..yi feng yi su .mo shan yu le ..le zhi wei ti .yi xin wei zhu .gu wu sheng zhi le .min zhi fu mu ye .zhi ba yin hui xie .ren zhi suo yue .yi zong wei zhi le .ran feng su yi yi .bu zai ci ye .fu yin sheng he bi .ren qing suo bu neng yi zhe ye .shi yi gu ren zhi qing zhi bu ke fang .gu yi qi suo dun .zhi yu zhi bu ke jue .gu yin qi suo zi .wei ke feng zhi li .zhi ke dao zhi le .kou bu jin wei .le bu ji yin .kui zhong shi zhi yi .du xian yu zhi zhong .wei zhi jian ze .shi yuan jin tong feng .yong er bu jie .yi suo yi jie zhong xin .zhuo bu qian ye .gu xiang xiao xiang shu yi sui zhi bian .si zhu yu zu dou bing cun .yu mao yu yi rang ju yong .zheng yan yu he sheng tong fa .shi jiang ting shi sheng ye .bi wen ci yan .jiang guan shi rong ye .bi chong ci li .li you bin zhu sheng jiang .ran hou chou cu xing yan .yu shi yan yu zhi jie .sheng yin zhi du .yi rang zhi yi .dong zhi zhi shu .jin tui xiang xu .gong wei yi ti .jun chen yong zhi yu chao .shu shi yong zhi yu jia .shao er xi zhi .chang er bu dai .xin an zhi gu .cong shan ri qian .ran hou lin zhi yi jing .chi zhi yi jiu er bu bian .ran hou hua cheng .ci you xian wang yong le zhi yi ye .gu chao yan pin xiang .jia le bi cun .shi yi guo shi cai feng su zhi sheng shuai .ji zhi le gong .xuan zhi guan xian .shi yan zhi zhe wu zui .wen zhi zhe zu yi zi jie .ci you xian wang yong le zhi yi ye .ruo fu zheng sheng .shi yin sheng zhi zhi miao .miao yin gan ren .you mei se huo zhi .dan .huang jiu .yi yi sang ye .zi fei zhi ren .shu neng yu zhi .xian wang kong tian xia liu er bu fan .gu ju qi ba yin .bu du qi sheng .jue qi da he .bu qiong qi bian .juan yao tiao zhi sheng .shi le er bu yin .you da geng bu he .bu ji shao yao zhi wei ye .ruo liu su qian jin .ze sheng bu zu yue .you fei suo huan ye .ruo shang shi qi dao .guo sang qi ji .nan nv ben sui .yin huang wu du .ze feng yi ci bian .su yi hao cheng .shang qi suo zhi .ze qun neng si zhi .le qi suo xi .ze he yi zhu zhi .tuo yu he sheng .pei er chang zhi .cheng dong yu yan .xin gan yu he .feng su yi cheng .yin er ming zhi .ran suo ming zhi sheng .wu zhong yu yin xie ye .yin zhi yu zheng tong hu xin .ya .zheng zhi ti .yi zu yi guan yi ..
da ren xian sheng gai lao ren ye .bu zhi xing zi .chen tian di zhi shi .yan shen nong huang di zhi shi .zhao ran ye .mo zhi qi sheng nian zhi shu .chang ju su men zhi shan .gu shi huo wei zhi xian .yang xing yan shou .yu zi ran qi guang .qi shi yao .shun zhi suo shi .ruo shou zhong er .yi wan li wei yi bu .yi qian sui wei yi chao .xing bu fu er ju bu chu .qiu hu da dao er wu suo yu .xian sheng yi ying bian shun he .tian di wei jia .yun qu shi tui .kui ran du cun .zi yi wei neng zu yu zao hua tui yi .gu mo tan dao de .bu yu shi tong .zi hao zhe fei zhi .wu shi zhe guai zhi .bu zhi qi bian hua shen wei ye .er xian sheng bu yi shi zhi fei guai er yi qi wu ye .xian sheng yi wei zhong qu zhi zai tian xia .zeng bu ruo ying wen zhi zhuo wei .gu zhong bu yi wei shi .er ji yi hu yi fang qi yu .you lan guan le fei shi suo jian .pai huai wu suo zhong ji .yi qi shu yu su men zhi shan er qu .tian xia mo zhi qi suo ru wang ye .huo yi da ren xian sheng shu .yue ..tian xia zhi gui .mo gui yu jun zi .fu you chang se .mao you chang ze .yan you chang du .xing you chang shi .li ze qing zhe .gong ruo bao gu .dong jing you jie .qu bu shang yu .jin tui zhou xuan .xian you gui ju .xin ruo huai bing .zhan zhan li li .shu shen xiu xing .ri shen yi ri .ze di er xing .wei kong yi shi .song zhou .kong zhi yi xun .tan tang .yu zhi dao de .wei fa shi xiu .wei li shi ke .shou zhi gui bi .zu lv sheng mo .xing yu wei mu qian jian .yan yu wei wu qiong ze .shao cheng xiang lv .chang wen bang guo .shang yu tu san gong .xia bu shi jiu zhou mu .gu xie jin yu .chui wen zu .xiang zun wei .qu mao tu .yang sheng ming yu hou shi .qi gong de yu wang gu .feng shi jun shang .mu yang bai xing .tui ying si jia .yu chang qi zi .bo ji zhai .lv nai yi zhi .yuan huo jin fu .yong jian gu ji .ci cheng shi jun zi zhi gao zhi .gu jin bu yi zhi mei xing ye .jin xian sheng nai pi fa er ju ju hai zhi zhong .yu ruo jun zi zhe yuan .wu kong shi zhi tan xian sheng er fei zhi ye .xing wei shi suo xiao .shen wu zi you da .ze ke wei chi ru yi .shen chu kun ku zhi di .er xing wei shi su zhi suo xiao .wu wei xian sheng bu qu ye ..yu shi da ren xian sheng nai you ran er tan .jia yun ni er ying zhi yue ..ruo zhi yun shang he tong zai .fu da ren zhe .nai yu zao wu tong ti .tian di bing sheng .xiao yao fu shi .yu dao ju cheng .bian hua san ju .bu chang qi xing .tian di zhi yu yu nei .er fu ming kai da yu wai .tian di zhi yong .gu fei shi su zhi suo ji ye .wu jiang wei ru yan zhi ..wang zhe tian chang zai xia .di chang zai shang .fan fu dian dao .wei zhi an gu .yan de bu shi du shi er chang zhi .tian yin di dong .shan xian chuan qi .yun san zhen huai .liu he shi li .ru you yan de ze di er xing .qu bu shang yu .wang zhe qun qi zheng cun .wan wu si lv .zhi ti bu cong .shen wei ni tu .gen ba zhi shu .xian shi qi suo .ru you yan de shu shen xiu xing .qing zhe bao gu .li mu gong er shen si .bo zong zhong er shi jue .jin qiu li er sang shen .ying jue shang er jia mie .ru you yan de xie jin yu wan yi .zhi feng jun shang .er quan qi zi hu ..qie ru du bu jian fu shi zhi chu yu kun zhong .tao hu shen feng .ni hu huai xu .zi yi wei ji zhai ye .xing bu gan li feng ji .dong bu gan chu kun dang .zi yi wei de sheng mo ye .ji ze nie ren .zi yi wei wu qiong shi ye .ran yan qiu huo liu .jiao yi mie du .qun shi si yu kun zhong er bu neng chu .ru jun zi zhi chu qu nei .yi he yi fu shi zhi chu kun zhong hu .bei fu .er nai zi yi wei yuan huo jin fu .jian wu qiong ye .yi guan fu yang wu you yu chen wai .er jiao liao xi yu peng ai .xiao da gu bu xiang ji .ru you he yi wei ruo jun zi wen yu yu hu ..qie jin zhe .xia sang yu shang .zhou bo zhi liu .geng bao wei xu .feng .gao cheng qiu .zhi ren wei yi gu .er shi dai xiang chou .jue ju wei ding .ta ren yi you .ru zhi mao tu .shui jiang yu jiu .shi yi zhi ren bu chu er ju .bu xiu er zhi .ri yue wei zheng .yin yang wei qi .qi lin qing hu shi .xi lei yu yi shi .cheng dong yun .jia xi feng .yu yin shou ci .ju yang wei xiong .zhi de yu cong .wu mo zhi qiong .you he bu neng zi da er wei fu shi xiao zai ..xi zhe tian di kai bi .wan wu bing sheng .da zhe tian qi xing .xi zhe jing qi xing .yin cang qi qi .yang fa qi jing .hai wu suo bi .li wu suo zheng .fang zhi bu shi .shou zhi bu ying .wang bu wei yao .cun bu wei shou .fu wu suo de .huo wu suo jiu .ge cong qi ming .yi du xiang shou .ming zhe bu yi zhi sheng .an zhe bu yi yu bai .ruo zhe bu yi po wei .qiang zhe bu yi li jin .gai wu jun er shu wu ding .wu chen er wan shi li .bao shen xiu xing .bu wei qi ji .wei zi ruo ran .gu neng chang jiu .jin ru zao yin yi luan sheng .zuo se yi gui xing .wai yi qi mao .nei yin qi qing .huai yu yi qiu duo .zha wei yi yao ming .jun li er nue xing .chen she er zei sheng .zuo zhi li fa .shu fu xia min .qi yu kuang zhuo .cang zhi zi shen .qiang zhe kui shi er ling bao .ruo zhe qiao cui er shi ren .jia lian er cheng tan .nei xian er wai ren .zui zhi bu hui guo .xing yu ze zi jin .chi ci yi zou chu .gu xun zhi er bu zhen ..fu wu gui ze jian zhe bu yuan .wu fu ze pin zhe bu zheng .ge zu yu shen er wu suo qiu ye .en ze wu suo gui .ze si bai wu suo chou .qi sheng bu zuo .ze er bu yi ting .yin se bu xian .ze mu bu gai shi .er mu bu xiang yi gai .ze wu yi luan qi shen yi .ci xian shi zhi suo zhi zhi ye .jin ru zun xian yi xiang gao .jing neng yi xiang shang .zheng shi yi xiang jun .chong gui yi xiang jia .qu tian xia yi qu zhi .ci suo yi shang xia xiang can ye .jie tian di wan wu zhi zhi .yi feng sheng se wu qiong zhi yu .ci fei suo yi yang bai xing ye .yu shi ju min zhi zhi qi ran .gu zhong shang yi xi zhi .yan xing yi wei zhi .cai kui er shang bu gong .xing jin er fa bu xing .nai shi you wang guo .lu jun .kui bai zhi huo .ci fei ru jun zi zhi wei hu .ru jun zi zhi li fa .cheng tian xia can zei .luan wei .si wang zhi shu er .er nai mu yi wei mei xing bu yi zhi dao .bu yi guo hu ..jin wu nai piao yao yu tian di zhi wai .yu zao hua wei you .chao sun tang gu .xi yin xi hai .jiang bian hua qian yi .yu dao zhou shi .ci zhi yu wan wu .qi bu hou zai .gu bu tong yu zi ran zhe .bu zu yi yan dao .an yu zhao zhao zhe bu zu yu da ming .zi zhi wei ye ..xian sheng ji shen ruo yan .tian xia zhi xi qi zhe yi zhi .kang kai zhe gao zhi .qi bu zhi qi ti .bu jian qi qing .cai er qi dao .xu wei zhi ming .mo shi qi zhen .fu da qi qing .sui yi er gao zhi .yu xiang zhi fei guai zhe .mie ru ye .zhi ren zhe .bu zhi nai gui .bu jian nai shen .shen gui zhi dao cun hu nei .er wan wu yun yu tian wai yi .gu tian xia zhong er bu zhi qi yong ye .you hu you song .fu yao zhi ye .you yin shi yan .jian zhi er xi .zi yi wei jun zhi tong xing ye .yue ..shan zai .wu de zhi jian er shu fen ye .shang gu zhi pu chun hou zhi dao yi fei .er mo zhi yi hua bing xing .chai hu tan nue .qun wu wu gu .yi hai wei li .yun xing wang qu .wu bu ren jian ye .gu qu er chu zi .ren bu ke yu wei chou .bu ruo yu mu shi wei lin .an qi tao hu peng shan .yong li qian hu dan shui .bao jiao li yi ku gao .lai wei qu er you si .yi you zi fu .wu jiang kang zhi xian gao .sui zhong yu si .qin sheng er shou si .mai xing er yi gu .bu fu fan yu zhi sheng hu .fu zhi jun zhe xiang qiu .hao he zhe qi yan .yu fu zi tong zhi ..yu shi .xian sheng nai shu hong ni yi fan chen .qing xue gai yi bi ming .yi yao xiang er pai huai .zong zhong pei er an xing .gu er wei zhi yue ..tai chu zhen ren .wei da zhi gen .zhuan qi yi zhi .wan wu yi cun .tui bu jian hou .jin bu du xian .fa xi bei er zao zhi .qi dong nan yi wei men .wei dao de yi jiu yu .kua tian di er chu zun .fu ran cheng wu ti ye .shi yi bu bi wu er chu .suo du ze ning .bu yi wu wei lei .suo you ze cheng .fang yang shi yi shu qi yi .fu teng zu yi cheng qi qing .gu zhi ren wu zhai .tian di wei ke .zhi ren wu zhu .tian di wei suo .zhi ren wu shi .tian di wei gu .wu shi fei zhi bie .wu shan e zhi yi .gu tian xia bei qi ze .er wan wu suo yi chi ye .ruo fu e bi er hao wo .zi shi er fei ren .fen ji yi zheng qiu .gui zhi er jian shen .yi qin sheng er shou si .shang he xian er huo rong .bei fu .zi zhi yong xin ye .bao an li yi wang sheng .yao qiu ming yi sang ti .cheng yu bi qi wu gui .he ku gao er you si .zi zhi suo hao .he zu yan zai .wu jiang qu zi yi ..nai yang mei er dang mu .zhen xiu er fu shang .ling huan pei er zong ce .sui feng qi er yun xiang .bi ren zhe zhan zhi er chui qi .zi tong qi zhi .yi cao mu zhi pi .fu yu yan shi zhi xia .ju bu zhong xi er si .xian sheng guo shen gong er xi .shu wu quan er xing .hui hu you er you lan yan .jian xin yu fu zhe .tan yue ..ru jiang yan yi shi zhong hu zai ..xin zhe yue ..shi zhong wo hu .bu yi shi zhong wo hu .qie sheng ren wu huai .he qi ai .sheng shuai bian hua .chang bu yu zi .cang qi yu shen .fu yi si shi .sun yue zu yi qin pang .sui zhe xie er nai xiu .bai li kun er xiang ying .ya ji lao er bi zhou .ji dian dao er geng lai xi .gu xian qiong er hou shou .qin po liu guo .jian bing qi di .yi mie zhu hou .nan mian cheng di .kua sheng se .chong mi li .zao nan shan yi wei que .biao dong hai yi wei men .men wan shi er bu jue .tu wu qiong er yong cun .mei gong shi er sheng wei ..ji zhong gu er yang qi zhang .guang yuan you er shen chi zhao .xing wei bei er jian xian yang .li mu zeng wei ji cheng lin .er jing ji yi cong hu a fang .shi dai cun er die chu .gu xian de er hou wang .shan dong zhi tu lu .sui qi er wang tian xia .you ci shi zhi .qiong da ju ke zhi ye .qie sheng ren yi dao de wei xin .bu yi fu gui wei zhi .yi wu wei yong .bu yi ren wu wei shi .zun xian bu jia zhong .pin jian bu zi qing .shi bu zi yi wei ru .de bu zi yi wei rong .mu gen ting er zhi yuan .ye fan mao er hua ling .wu qiong zhi si .you yi chao zhi sheng .shen zhi duo shao .you he zu ying ..yin tan yue er ge yue ..ri mei bu zhou fang .yue chu dan yuan zhong .yang jing bi bu jian .yin guang da wei xiong .ting ting zai xu yu .yan yan jiang fu dong .li he yun wu xi .wang lai ru piao feng .fu gui mian yang jian .pin jian he bi zhong .liu hou qi wang lu .wei wu he yi huang .zhao ping feng dong ling .yi dan wei bu yi .zhi ye tuo gen di .si sheng tong sheng shuai .de zhi cong ming sheng .shi shi yu shi tui .han shu dai zheng mai .bian hua geng xiang tui .huo fu wu chang zhu .he you shen wu gui .tui zi you si li .fu xin you he ai ..xian sheng wen zhi .xiao yue ..sui bu ji da .shu mian xiao ye ..nai ge yue ..tian di jie xi liu he kai .xing chen xiao xi ri yue tui .wo teng er shang jiang he huai .yi fu xi er fu mei .pei fu shi er zi zhang .shang xia pai huai xi shui shi wu chang ..sui qu er xia fu .si yun yu .xing qi gai .chang yang hui xiang xi mang yang zhi wai .jian chang xing yi wei qi xi .ji lei ting zhi kang gai .kai bu zhou er chu che xi .chu jiu ye zhi yi tai .zuo zhong zhou er yi gu xi .wang chong shan er hui mai .duan yu jie er fei zhan xi .zong xin lv hu huang yi .shi qian zhe er fu xiu xi .chi meng jian er yuan you .qi shi wu zhi zhong wei xi .he xi shi zhi zu lai .xu xing ti er qing ju xi .jing wei miao er shen feng .ming yi yi shi kuan ri xi .zhao xin lai shi huan feng .pan fu sang zhi chang zhi xi .deng fu yao zhi long chong .yue qian piao zhi ming mei xi .xi guang yao zhi zhao ming .yi yi shang er fu fu xi .fu yun qi er sui xing .chao zao jia hu tang gu xi .xi xi ma hu chang quan .shi yan zi er yi qi xi .hui ruo hua yi zhao ming .zuo zhu yang yi ju hui xi .you xuan yin yi jian qi .bian rong shi er gai du .sui teng qie yi xiu zheng .yin yang geng er dai mai .si shi ben er xiang you .wei xian hua zhi shu hu xi .xin bu le hu jiu liu .jing feng fen er yi le xi .sui yun qi er wang you .hu dian xiao er shen you xi .li liao kuo er xia you .pei ri yue yi shu guang xi .deng chang yang er shang fu .ya qian jin yu bi you dao xi .jiang bu zu hu xu zhou .sao zi gong er chen xi xi .zuo di shi er hu hui chou .cui zhong yin er zou le xi .sheng jing miao er you you .wu di wu er zai shu xi .liu shen ge er dai zhou .le jiu jiu su su .dong xin da shen .chao yao mang mang .xin wang er wang fan .lv da er zhi jin ..yue da ren wei er fu fu xi .yang yun qi er shang chen .zhao da you zhi yu nv xi .jie shang wang zhi mei ren .ti yun qi zhi you chang xi .fu tai qing zhi shu zhen .he huan qing er wei shou xi .xian yan yi qi ruo shen .hua zi ye yi ju fa xi .cai se huan qi bing zhen .qing xuan hui er chui bin xi .yao hong yan er zi xin .shi ai dai er jiang shi xi .feng piao yao er zhen yi .yun qi jie er wu li xi .ai ben san er yong gui .xin chang wang er yao si xi .miao hui mu er fu xi ..yang qing feng yi wei yu xi .yi xuan zhen er fan yan .teng yan yang er chu jiang xi .ming zhu rong er shi qian .qu xuan ming yi she jian xi .ru shou bing er xian ge .gou mang feng gu .fu jing chao xia .liao kuo mang mang er mi du xi .miao wu chou er du li .yi yao xiang er yi gu xi .ai xia tu zhi qiao cui .fen shi fei yi wei xing xi .you he zu yu bi lei .ni jing piao xi yun qi ai .le you xi chu tian wai ..da ren xian sheng pi fa fei bin .yi fang li zhi yi .rao fu yang zhi dai .han qi zhi .jiao gan hua .xi fu wu .can xiao xia .xing chao yun .yang chun feng .fen hu tai ji zhi dong .you hu kun lun zhi xi .yi pei tui ce .liu pan hu tang .yu zhi du .wang ran er si .chang er ruo wang .kai ran er tan yue ..wu hu .shi bu ruo sui .sui bu ruo tian .tian bu ruo dao .dao bu ruo shen .shen zhe .zi ran zhi gen ye .bi gou gou zhe zi yi wei gui fu shi yi .er e zhi fu shi zhi jian hu zi zai .gu yu shi zheng gui .gui bu zu zun .yu shi zheng fu .fu bu zu xian .bi chao shi er jue qun .yi su er du wang .deng hu tai shi zhi qian .lan hu hu mo zhi chu .lv zhou liu yu wu wai .zhi hao dang er zi shu .piao yao yu si yun .fan ao xiang hu ba yu .yu cong er fang fo .guang yang er mi ju .xi xing bu zu yi wei hui .sheng xian bu zu yi wei yu .bian hua yi yi .yu shen ming fu .kuo wu wai yi wei zhai .zhou yu zhou yi wei lu .qiang ba wei er chu an .ju zhi wu yi yong ju .fu ru shi .ze ke wei fu gui yi .shi gu bu yu yao .shun qi de .bu yu tang .wu bing gong .wang .xu bu zu yi wei pi .yang .qiu qi neng yu bi zong .tian di qie bu neng yue qi shou .guang cheng zi zeng he zu yu bing rong .ji ba feng yi yang sheng .nie yuan ji zhi gao zong .bei jiu tian yi kai chu xi .lai yun qi yi yu fei long .zhuan shang xia yi zhi tong xi .shu gu jin er mi tong .fu shi zhi ming li .hu zu yi lei zhi zai .gu ti qi er cu chu .che zhao er dao qin .bu man yi chao er tian xia wu ren .dong xi nan bei mo zhi yu lin .bei fu .zi zhi xiu shi .yi yu guan zhi .jiang yan cun hu yu zi ..xian sheng nai qu zhi .fen yang mang .gui tang yang .liu yan yi .li du zhong yuan .kua qing tian .gu er you lan yan .ze you xiao yao yi yong nian .wu cun hu he .san er shang zhen .huo fen li dang .yang yang yang yang .biao yong yun fu .da yu yao guang .zhi chi wu hu tai chu zhi zhong .er xiu xi hu wu wei zhi gong .tai chu he ru .wu hou wu xian .mo jiu qi ji .shui shi qi gen .miao miao mian mian .nai fan fu hu da dao zhi suo cun .mo chang qi jiu .shui xiao qi gen .bi jiu ling er qiu suo .zeng he zu yi zi long .deng qi wan tian er tong guan .yu tai shi zhi he feng .piao xiao yao yi yuan you .zun da lu zhi wu qiong .qian tai yi er fu shi .ling tian di er jing xing .chao meng hong er yuan ji .zuo dang mang er wu ya .you you you er wu fang .shang yao ting er wu sheng .xia xiu shi er wu zhang .shi wu you er zhai shen .yong tai qing hu ao xiang .cui wei gao shan bo xuan yun .shuo feng heng li bai xue fen .ji shui ruo ling han shang ren .yin yang shi wei ri yue tui .di che shi lie lin mu cui .huo leng yang ning han shang huai .yang he wei ruo long yin jie .hai dong bu liu mian xu zhe .hu xi bu tong han shang lie .qi bing dai dong bian ru shen .han chang re sui hai shang ren .xi yu zhen ren huai tai qing .jing shen zhuan yi yong yi ping .han shu wu shang mo bu jing .you huan mi you su qi ning .fu wu ling tian zi suo jing .wang lai wei miao lu wu qing .hao le fei shi you he zheng .ren qie jie si wo du sheng .zhen ren you .jia ba long .yao ri yue .zai yun qi .pai huai you .le suo zhi .zhen ren you .tai jie yi ..yuan bi .tian di kai .yu meng meng .feng hun hun .deng huang shan .chu qi chi .jiang he qing .luo wu ai .yun qi xiao .zhen ren lai .wei le zai .shi shi yi .hao le tui .zhen ren qu .yu tian hui .fan wei yang .yan nian shou .du ao shi .wang wo ..he shi fan .chao man man .lu ri yuan .xian sheng cong ci qu yi .tian xia mo zhi qi suo zhong ji .gai ling tian di er yu fu ming ao you wu shi zhong .zi ran zhi zhi zhen ye .qu yu bu yu ji .he bu du wen .shi zhi chang ren .yi you ci yi .zeng bu tong qu yu .you kuang si hai zhi biao .tian di zhi wai zai .ruo xian sheng zhe .yi tian di wei luan er .ru xiao wu xi ren yu lun qi chang duan .yi qi shi fei .qi bu ai ye zai .
er yue he feng dao bi cheng .wan tiao qian lv lv xiang ying .wu yan mian yu guo qing ming . zhuang jing qiao mei tou ye yang .ge lou yan qu jie zhi ming .wan qiu shuang xian mo wu qing .
jin gu wu yan gong shu lv .nen han sheng pa chun feng .bo shan wei tou nuan xun long .xiao lou chun se li .you meng yu sheng zhong .bie pu li yu he ri dao .jin shu feng hen zhong zhong .hai tang hua xia qu nian feng .ye ying sui fen shou .ren lei mi can hong .
.qing yang jie xie .zhu ming hou gai .mi cao diao hua .han tao liu cai .
.sui yin qiong mu ji .xian jie qi xin fang .dong jin jin xiao cu .nian kai ming ri chang .
wan li ju tang yue .chun lai liu shang xian .shi shi kai an shi .gu gu man qing tian .shuang he feng jin jing .gao dang lei lian xuan .nan fei you wu que .ye jiu luo jiang bian .
men wai dong feng xue sa ju .shan tou hui shou wang san wu .bu ying dan jia wei wu yu .shang dang cong lai tian xia ji .xian sheng yuan shi gu zhi ru .shi ping bu yong lu lian shu .
liu se can cha yan hua lou .xiao ying ti song man gong chou .nian nian hua luo wu ren jian .kong zhu chun quan chu yu gou .
jin la yue xia .jing qi he chang .gu shan shu ke guo .zu xia fang wen jing .wei bu gan xiang fan .zhe bian wang shan zhong .qi gan pei si .yu shan seng fan qi er qu .bei she xuan ba .qing yue ying guo .ye deng hua zi gang .wang shui lun lian .yu yue shang xia .han shan yuan huo .ming mie lin wai .shen xiang han quan .fei sheng ru bao .cun xu ye chong .fu yu shu zhong xiang jian .ci shi du zuo .tong pu jing mo .duo si nang xi .xie shou fu shi .bu ze jing .lin qing liu ye .dang dai chun zhong .cao mu man fa .chun shan ke wang .qing tiao chu shui .bai ou jiao yi .lu shi qing gao .mai long chao gou .si zhi bu yuan .tang neng cong wo you hu .fei zi tian ji qing miao zhe .qi neng yi ci bu ji zhi wu xiang yao .ran shi zhong you shen qu yi .wu hu .yin tuo huang bo ren wang .bu yi .shan zhong ren wang wei bai .
jie wu xiang cui ge zi xin .chi xin er nv wan liu chun .fang fei xie qu he xu hen .xia mu yin yin zheng ke ren .
ren ran dong chun xie .han shu hu liu yi .zhi zi gui qiong quan .zhong rang yong you ge .si huai shui ke cong .yan liu yi he yi .min mian gong chao ming .hui xin fan chu yi .wang lu si qi ren .ru shi xiang suo li .wei ping wu fang fu .han mo you yu ji .liu fang wei ji xie .yi gua you zai bi .chang huang ru huo cun .hui huang chong jing ti .ru bi han lin niao .shuang qi yi chao zhi .ru bi you chuan yu .bi mu zhong lu xi .chun feng yuan xi lai .chen liu cheng yan di .qin xi he shi wang .chen you ri ying ji .shu ji you shi shuai .zhuang fou you ke ji .jiao jiao chuang zhong yue .zhao wo shi nan duan .qing shang ying qiu zhi .ru shu sui jie lan .lin lin liang feng sheng .shi jue xia qin dan .qi yue wu zhong kuang .shui yu tong sui han .sui han wu yu tong .lang yue he long long .zhan zhuan xi zhen xi .chang dian jing chuang kong .chuang kong wei qing chen .shi xu lai bei feng .du wu li shi ling .fang fu du er rong .fu jin chang tan xi .bu jue ti zhan xiong .zhan xiong an neng yi .bei huai cong zhong qi .qin xing mu cun xing .yi yin you zai er .shang can dong men wu .xia kui meng zhuang zi .fu shi yu yan zhi .ci zhi nan ju ji .ming ye ke nai he .chang qi zi ling bi .yao ling yun tian ji .si jie dai qian shi .qi qi chao lu ning .lie lie xi feng li .nai he dao shu li .yi rong yong qian yi .nian ci ru zuo ri .shui zhi yi zu sui .gai fu cong chao zheng .ai xin ji si zhi .yin chou zhang gu fang .shuo wang lin er ji .er ji ju ji shi .shuo wang hu fu jin .qin shang yi hui che .qian zai bu fu yin .wei wei qi yue zhou .qi qi mi xiang min .bei huai gan wu lai .qi ti ying qing yun .jia yan zhi dong fu .wang fen si yu zhen .pai huai xu mu jian .yu qu fu bu ren .pai huai bu ren qu .xi yi bu chi chu .luo ye wei shan ce .ku gai dai fen yu .gu hun du qiong qiong .an zhi ling yu wu .tou xin zun chao ming .hui ti qiang jiu che .shui wei di gong yuan .lu ji bei you yu .
huo shan tu wu chi ting kou .huo shan wu yue huo yun hou .huo yun man shan ning wei kai .fei niao qian li bu gan lai .ping ming zha zhu hu feng duan .bao mu hun sui sai yu hui .liao rao xie tun tie guan shu .fen yun ban yan jiao he shu .tiao tiao zheng lu huo shan dong .shan shang gu yun sui ma qu .
xiong kua dong ting ye .chu wang gu xiang zhou .he wang tai dian .wei ji bai chi zi xi liu .shang xiang ni jing qian qi .yi yue ru yun ge chui .qu zhi ji jing qiu .tan xi fan hua di .xing fei liang you you . deng lin chu .qiao mu lao .da jiang liu .shu sheng bao guo wu di .kong bai jiu fen tou .yi ye han sheng guan sai .wan li yun mai ling que .geng geng hen nan xiu .xi yi shuang feng li .luo ri ban ren chou .
chu ren you yu dun yu mao zhe .yu zhi yue .. wu dun zhi jian . wu mo neng xian ye ..you yu qi mao yue .. wu mao zhi li . yu wu wu bu xian ye ..huo yue ..yi zi zhi mao .xian zi zhi dun .he ru .. qi ren fu neng ying ye .fu bu ke xian zhi dun yu wu bu xian zhi mao .bu ke tong shi er li .

译文及注释

译文
  可惜春天已经匆匆过去了,临行的时候(hou)谢别洛阳城的人。柔弱的柳枝随风飞舞象是挥手举袂,一丛丛的兰花沾满白露正如浸湿的头巾,遮住芳颜独自欢笑又像是含嗔带颦。
春风卷着漫天大雪,飘来飘去,落得到处都是。
本想长久地归隐山林,又苦于无钱举步维艰。
为什么还(huan)要滞留远方?
愁云惨淡地压在广阔的低谷,落日斜照着雄关一派黯淡。
请莫嫌弃潇湘一带人烟稀少,水边的菰米绿苔可免受饥寒。
我居在高楼的深闺中,春光已经迟晚。长日里百无聊赖,连梳头匀面也很慵懒。忽然听到外面鸦啼莺啭,立刻引起我新愁无限。记得那一年,我和他花前隔雾遥遥相见,一见倾心而把情意暗传。他更是情意绵绵,在我的角枕上题写诗篇,我拔下金钗去换回美酒,我们对斟对饮(yin),寻乐追欢,陶醉在这长满青苔的深院。
蒙蒙细雨润湿了衣服,自己却没有(you)注意到;枝上的花朵飘落到地上,听不到声响。
望你发扬文翁政绩(ji),奋发有为不负先贤。
沙滩里水平波息声影消失,斟杯美酒相劝请你唱支歌。
判司原本是小官不堪一提,未免跪地挨打有苦向谁说。
地方官员向朝廷举荐的秀才根本不懂四书五经这些儒家经典。
虽然你未必会遭暗算,把生命葬丧(sang),
窗外屋檐在滴(di)水,在演奏着大自然的鸣奏曲。滴滴答答,那是春天的声音。这一首新曲,是谁谱就?
  单襄公回朝后告诉周定王说:“陈侯如果不遭凶灾,国家也一定要灭亡。”周定王问:“为什么呢?”单襄公答道:“角星在早(zao)晨出现时表示雨水结束,天根在早晨出现时表示河流将干枯,氐星在早晨出现时表示草木将凋落,房星在早晨出现时便要降霜了,大火星在早晨出现时表示天气已冷,该(gai)准备过冬了。所以先王的教诲说:‘雨季结束便修整道路,河流干枯便修造桥梁,草木凋谢便储藏谷物,霜降来临使备好冬衣,寒风吹起就修整城郭宫室。’所以《夏令》说:‘九月修路,十月架桥。’届时又提醒人们说:‘结束场院的农活,备好土箕和扁担,当营室之星见于中天时,营造工作就要开始。在大火星刚出现时,到司里那儿去集合。’这正是先王能够不费钱财而向民众广施恩惠的原因啊。现在陈国早晨已能见到大火星了,但是道路已被杂草堵塞,农村的谷场已被废弃,湖泊不筑堤坝,河流不备舟桥,这是荒废了先王的遗教。

注释
⑶闲引:无聊地逗引着玩。
远道:远行。
12、鳏(guān):老而无妻。
⑸南斗:有星六颗。在北斗星以南,形似斗,故称“南斗”。
②危桥:高桥。属:连接。幽径:幽深的小路。
五湖倦客:指范蠡。范蠡辅佐越王勾践灭吴后,功成身退,泛舟五湖(太湖)。
愁与恨:古代文人往往把美人的蛾眉描绘成为含愁凝恨的样子。

赏析

  第一章是诸侯上朝之前,身为大夫的作者对周天子可能准备的礼物的猜测。“《采菽》佚名 古诗《采菽》佚名 古诗,筐之筥之”,诗人以《采菽》佚名 古诗者连连《采菽》佚名 古诗,用筐用筥(yong ju)盛取不停(bu ting)起兴,整首诗欢快、热烈、隆重的气氛从此定下了基调,读者的情绪也随之进入这一特定场景。“君子来朝,何锡予之?”意思是:诸侯来朝,天子会以什么样的礼物赐予他?诗人是见过大场面的公卿大夫,按照常规,“虽无予之,路车乘马;又何予之?玄衮及黼”,四句无疑而问,复沓申述,两次自问自答,进一步渲染气氛,让人感到即将来朝的诸侯声势之隆。
  尾联写眼望国家动荡不安,自己报国无门的哀伤。上下句之间留有空白,引人联想。开端“昔闻洞庭水”的“昔”,当然可以涵盖诗人在长安一带活动的十多年时间。而这,在空间上正可与“关山北”拍合。“凭轩”与“今上”首尾呼应。
  四、结尾写古战场的含义  诗人描写青海古战场的阴森景象,不是为了宣扬战争的恐怖,而是为说明必须停止对边疆少数民族的战争,即“列国自有疆”(《前出塞》)之意。关于“新鬼旧鬼”的描写,则是当时常用的一种表现手段,跟杜甫同期的散文家李华在《吊古战场文》中也有类似的写法,如“此古战场也,常覆三军,往往鬼哭,天阴则闻”“魂魄结兮天沉沉,鬼神聚兮云”“天地为愁,草木凄悲,吊祭不至,精魂何依”等。
  下片用生活化的语言和委婉曲折的笔触勾勒出那位“宠人”的形象。离情别意,本来是词中经常出现的内容,而且以直接描写为多,作者却另辟蹊径,以“宠人”的各种表情和动态来反映或曲折地表达不忍分离的心情。
  后两句与罗隐的诗句“西施若解倾吴国,越国亡来又是谁”旨意相近。意思是,吴王夫差亡国是因为他做的每件事都埋下了亡国的祸根。是他无道,并非因为西施生得格外美丽,比六宫后妃更能蛊惑夫差而导致(dao zhi)亡国。亡国的罪魁祸首是帝王,后妃仅推波助澜而已。这两句诗讲清了吴国亡国的因果关系,抨击了“女祸亡国”的论调。
  颔联采用“鼙鼓、兽头”渲染龙舟待赛的竞渡氛围,画龙点睛,以点带面;颈联采用“冲波、鸟退”衬托龙舟比赛的竞渡速度,视野开阔,以景衬人。
  此诗的开篇便不同凡响:“清风无力屠得热,落日着翅飞上山。”前句写“清风”,凉爽的风对驱暑显得无能为力,是指清风小而无力驱暑,用“清风无力”来衬托暑旱之甚,酷热难当。这句中的“屠”字下得尤为精妙。“屠”,是杀掉的意思。“屠得热”,即使“热”人格化了,又有力地表现了诗人恨暑热的情感。给读者描绘了一个美丽的画面:时值酷暑,大旱不雨,小河干涸了,土地龟裂了,禾苗枯萎了,而太阳又偏偏不肯下山,炎气蒸腾,热得人们坐立不安。
  这段文字,笔墨非常简炼,从当时的气氛和诸侯的反应中,写出了关羽的神威。论其客观艺术效果,比写挥刀大战数十回合,更加引人入胜。罗贯中的这段文字,当然有他匠心独运之处,但如果就避开正面铺叙,通过气氛渲染和侧面描写,去让人想象战争场面这一点来看,却不是他的首创,像王昌龄的这首《从军行》,应该说已早著先鞭,并且是以诗歌形式取得成功的。
  《小雅·《鱼丽》佚名 古诗》,作为一首乐歌,它的唱法,现在已不知其详,无从考证,但在语言运用方面,仍能得到一些启示。前三章章法相同,采用四、二、四、三的参差句式,在唱法上既有反覆赞歌之美,又有参差不齐的音乐节奏,便于重唱合唱。诗中所称的“旨且多”、“多且旨”、“旨且有”,在用意上虽无甚差别,但能产生一唱三叹的美感,使满座增欢。后三章着重在点明主题、渲染气氛,所以每章只有两句。在诗句的本身,其重音节落在“嘉、偕、时”等字词上,句末用“矣”字,使乐曲可以延长咏叹时间,起放慢节奏的作用。前后三章,互相辉映,其整体构思,颇见出诗人手法的高妙。
  “君独不见长城下,死人骸骨相撑拄。”你难道没看见长城的下面,死人尸骨累累,重重叠叠地相互支撑着,堆积在一块吗?
  这种勘破生死关的达观思想,虽说难得,但在一个人身体健康、并能用理智来思辨问题时这样说,还是比较容易的。等到大病临身,自知必不久于人世,仍能明智地认识到这一点,并以半开玩笑的方式(如说“但恨在世时,饮酒不得足”)写成自挽诗,这就远非一般人所能企及了。陶渊明一生究竟只(jing zhi)活了五十几岁(梁启超、古直两家之说)还是活到六十三岁(《宋书·本传》及颜延之《陶徵士诔》),至今尚有争议;因之这一组自挽诗是否临终前绝笔也就有了分(liao fen)歧意见。近人逯钦立先生在《陶渊明事迹诗文系年》中就持非临终绝笔说,认为陶活了六十三岁,而在五十一岁时大病几乎死去,《拟挽歌辞》就是这时写的。对于这三首自挽诗,吴小如先生断定他是在大病之中,至少认为自己即将死去时写的。而诗中所体现的面对生死关头的达观思想与镇静态度,毕竟是太难得了。至于写作时间,由于《自祭文》明言“岁惟丁卯,律中无射”,即公元427年(宋文帝元嘉四年)九月,而自挽诗的第三首开头四句说:“荒草何茫茫,白杨亦萧萧,严霜九月中,送我出远郊。”竟与《自祭文》时令全同,倘自挽诗写作在前,就太巧合了。因此把这三首诗隶属于作者临终前绝笔更为适宜。
  这首送别诗写得新颖别致,不落俗套。诗中青山,流水,红日,白云,相互映衬,色彩璀璨。班马长鸣,形象新鲜活泼,组成了一幅有声有色的画面。自然美与人情美交织在一起,写得有声有色,气韵生动,画面中流荡着无限温馨的情意,感人肺腑。

创作背景

社会环境

  

沈与求( 宋代 )

收录诗词 (5182)
简 介

沈与求 沈与求(1086—1137),宋代大臣。字必先,号龟溪,湖州德清(今属浙江)人。政和五年进士。历官明州通判、监察御史、殿中侍御史、吏部尚书兼权翰林学士兼侍读,荆湖南路安抚使、镇江知府兼两浙西路安抚使、吏部尚书、参知政事、明州知府、知枢密院事。着有《龟溪集》。

武威送刘判官赴碛西行军 / 焦沛白

故人送我出阳关,无计锁雕鞍。今古别离难。兀谁画娥眉远山。一尊别酒,一声杜宇,寂寞又春残。明月小楼间,第一夜相思泪弹。
南登碣石馆,遥望黄金台。丘陵尽乔木,昭王安在哉?霸图今已矣,驱马复归来。
钓鱼台,十年不上野鸥猜。白云来往青山在,对酒开怀。欠伊周济世才,犯刘阮贪杯戒,还李杜吟诗债。酸斋笑我,我笑酸斋。晚归来,西湖山上野猿哀。二十年多少风流怪,花落花开。望云霄拜将台。袖星斗安邦策,破烟月迷魂寨。酸斋笑我,我笑酸斋。
"一区扬雄宅,恬然无所欲。二顷季子田,岁晏常自足。
汉江明月照归人,万里秋风一叶身。休把客衣轻浣濯,此中犹有帝京尘。
"坤元至德,品物资生。神凝博厚,道协高明。
渔舟容易入春山,仙家日月闲。绮窗纱幌映朱颜,相逢醉梦间。松露冷,海霜殷。匆匆整棹还。落花寂寂水潺潺,重寻此路难。
驱车上东门,遥望郭北墓。白杨何萧萧,松柏夹广路。下有陈死人,杳杳即长暮。潜寐黄泉下,千载永不寤。浩浩阴阳移,年命如朝露。人生忽如寄,寿无金石固。万岁更相迭,贤圣莫能度。服食求神仙,多为药所误。不如饮美酒,被服纨与素。


赠清漳明府侄聿 / 阳丁零

雨后晓寒轻,花外早莺啼歇。愁听隔溪残漏,正一声凄咽。不堪西望去程赊,离肠万回结。不似海棠阴下,按《凉州》时节。
雨歇梧桐泪乍收,遣怀翻自忆从头。摘花销恨旧风流。帘影碧桃人已去,屧痕苍藓径空留。两眉何处月如钩?
烽火城西百尺楼,黄昏独上海风秋。(独上 一作:独坐)更吹羌笛关山月,无那金闺万里愁。琵琶起舞换新声,总是关山旧别情。撩乱边愁听不尽,高高秋月照长城。关城榆叶早疏黄,日暮云沙古战场。表请回军掩尘骨,莫教兵士哭龙荒。青海长云暗雪山,孤城遥望玉门关。黄沙百战穿金甲,不破楼兰终不还。大漠风尘日色昏,红旗半卷出辕门。前军夜战洮河北,已报生擒吐谷浑。胡瓶落膊紫薄汗,碎叶城西秋月团。明敕星驰封宝剑,辞君一夜取楼兰。玉门山嶂几千重,山北山南总是烽。人依远戍须看火,马踏深山不见踪。
重离照南陆,鸣鸟声相闻;秋草虽未黄,融风久已分。素砾皛修渚,南岳无馀云。豫章抗高门,重华固灵坟。流泪抱中叹,倾耳听司晨。神州献嘉粟,西灵为我驯。诸梁董师旅,芊胜丧其身。山阳归下国,成名犹不勤。卜生善斯牧,安乐不为君。平王去旧京,峡中纳遗薰。双阳甫云育,三趾显奇文。王子爱清吹,日中翔河汾。朱公练九齿,闲居离世纷。峨峨西岭内,偃息常所亲。天容自永固,彭殇非等伦。
问人间谁是英雄?有酾酒临江,横槊曹公。紫盖黄旗,多应借得,赤壁东风。更惊起南阳卧龙,便成名八阵图中。鼎足三分,一分西蜀,一分江东。
古婵娟,苍鬟素靥,盈盈瞰流水。断魂十里。叹绀缕飘零,难系离思。故山岁晚谁堪寄。琅玕聊自倚。谩记我、绿蓑冲雪,孤舟寒浪里。三花两蕊破蒙茸,依依似有恨,明珠轻委。云卧稳,蓝衣正、护春憔悴。罗浮梦、半蟾挂晓,幺凤冷、山中人乍起。又唤取、玉奴归去,余香空翠被。
望海楼明照曙霞,护江堤白踏晴沙。涛声夜入伍员庙,柳色春藏苏小家。红袖织绫夸柿蒂,青旗沽酒趁梨花。谁开湖寺西南路,草绿裙腰一道斜。
"节变寒初尽,时和气已春。繁云先合寸,膏雨自依旬。


春不雨 / 单于瑞娜

神龟虽寿,犹有竟时。腾蛇乘雾,终为土灰。老骥伏枥,志在千里。烈士暮年,壮心不已。盈缩之期,不但在天;养怡之福,可得永年。幸甚至哉,歌以咏志。
春半南阳西,柔桑过村坞。娉娉垂柳风,点点回塘雨。蓑唱牧牛儿,篱窥茜裙女。半湿解征衫,主人馈鸡黍。
夜市千灯照碧云,高楼红袖客纷纷。如今不似时平日,犹自笙歌彻晓闻。
六变有成,三登无体。乃眷丰洁,恩覃恺悌。"
新茎未遍半犹枯,高架支离倒复扶。若欲满盘堆马乳,莫辞添竹引龙须。
谁言生离久,适意与君别。衣上芳犹在,握里书未灭。腰中双绮带,梦为同心结。常恐所思露,瑶华未忍折。
"佳节上元巳,芳时属暮春。流觞想兰亭,捧剑得金人。
翦暴兴先废,除凶存昔亡。圆盖归天壤,方舆入地荒。


庄辛论幸臣 / 夹谷冬冬

古者富贵而名摩灭,不可胜记,唯倜傥非常之人称焉。盖文王拘而演《周易》;仲尼厄而作《春秋》;屈原放逐,乃赋《离骚》;左丘失明,厥有《国语》;孙子膑脚,《兵法》修列;不韦迁蜀,世传《吕览》;韩非囚秦,《说难》《孤愤》;《诗》三百篇,大抵圣贤发愤之所为作也。此人皆意有所郁结,不得通其道,故述往事、思来者。乃如左丘无目,孙子断足,终不可用,退而论书策,以舒其愤,思垂空文以自见。仆窃不逊,近自托于无能之辞,网罗天下放失旧闻,略考其行事,综其终始,稽其成败兴坏之纪,上计轩辕,下至于兹,为十表,本纪十二,书八章,世家三十,列传七十,凡百三十篇。亦欲以究天人之际,通古今之变,成一家之言。草创未就,会遭此祸,惜其不成,是以就极刑而无愠色。仆诚以着此书,藏之名山,传之其人,通邑大都,则仆偿前辱之责,虽万被戮,岂有悔哉!然此可为智者道,难为俗人言也!
"坤元至德,品物资生。神凝博厚,道协高明。
欲转声犹涩,将飞羽未调。高风不借便,何处得迁乔。
楚武王侵随,使薳章求成焉,军于瑕以待之。随人使少师董成。斗伯比言于楚子曰:“吾不得志于汉东也,我则使然。我张吾三军而被吾甲兵,以武临之,彼则惧而协以谋我,故难间也。汉东之国,随为大。随张,必弃小国。小国离,楚之利也。少师侈,请羸师以张之。”熊率且比曰:“季梁在,何益?”斗伯比曰:“以为后图。少师得其君。”王毁军而纳少师。少师归,请追楚师。随侯将许之。季梁止之曰:“天方授楚。楚之羸,其诱我也,君何急焉?臣闻小之能敌大也,小道大淫。所谓道,忠于民而信于神也。上思利民,忠也;祝史正辞,信也。今民馁而君逞欲,祝史矫举以祭,臣不知其可也。”公曰:“吾牲牷肥腯,粢盛丰备,何则不信?”对曰:“夫民,神之主也。是以圣王先成民,而后致力于神。故奉牲以告曰‘博硕肥腯。’谓民力之普存也,谓其畜之硕大蕃滋也,谓其不疾瘯蠡也,谓其备腯咸有也。奉盛以告曰:‘洁粢丰盛。’谓其三时不害而民和年丰也。奉酒醴以告曰:‘嘉栗旨酒。’谓其上下皆有嘉德而无违心也。所谓馨香,无谗慝也。故务其三时,修其五教,亲其九族,以致其禋祀。于是乎民和而神降之福,故动则有成。今民各有心,而鬼神乏主,君虽独丰,其何福之有?君姑修政而亲兄弟之国,庶免于难。”随侯惧而修政,楚不敢伐。
稚子金盆脱晓冰,彩丝穿取当银铮。(银铮 一作:银钲)敲成玉磬穿林响,忽作玻璃碎地声。(玻璃 一作:玻瓈)
天晴远望立高台。亦知无处将诗请,唯得终朝把酒催。
士卒何草草,筑城潼关道。大城铁不如,小城万丈余。借问潼关吏:修关还备胡?要我下马行,为我指山隅:连云列战格,飞鸟不能逾。胡来但自守,岂复忧西都。丈人视要处,窄狭容单车。艰难奋长戟,万古用一夫。哀哉桃林战,百万化为鱼。请嘱防关将,慎勿学哥舒!
天将暮,雪乱舞,半梅花半飘柳絮。江上晚来堪画处,钓鱼人一蓑归去。


解连环·怨怀无托 / 端木新霞

水抱孤城,云开远戍,垂柳点点栖鸦。晚潮初落,残日漾平沙。白鸟悠悠自去,汀洲外、无限蒹葭。西风起,飞花如雪,冉冉去帆斜。天涯、还忆旧,香尘随马,明月窥车。渐秋风镜里,暗换年华。纵使长条无恙,重来处、攀折堪嗟。人何许,朱楼一角,寂寞倚残霞。
有怀惭紫极,无以谢玄穹。"
戚戚苦无悰,携手共行乐。寻云陟累榭,随山望菌阁。远树暧阡阡,生烟纷漠漠。鱼戏新荷动,鸟散余花落。不对芳春酒,还望青山郭。
梨花满院飘香雪,高楼夜静风筝咽。斜月照帘帷,忆君和梦稀。小窗灯影背,燕语惊愁态。屏掩断香飞,行云山外归。
鲁国寒事早,初霜刈渚蒲。挥镰若转月,拂水生连珠。此草最可珍,何必贵龙须,织作玉床席,欣承清夜娱。罗衣能再拂,不畏素尘芜。
登临送目,正故国晚秋,天气初肃。千里澄江似练,翠峰如簇。征帆去棹残阳里,背西风,酒旗斜矗。彩舟云淡,星河鹭起,画图难足。(归帆 一作:征帆)念往昔,繁华竞逐,叹门外楼头,悲恨相续。千古凭高对此,谩嗟荣辱。六朝旧事随流水,但寒烟衰草凝绿。至今商女,时时犹唱,后庭遗曲。
"大殿连云接爽溪,钟声还与鼓声齐。
细草愁烟,幽花怯露。凭阑总是销魂处。日高深院静无人,时时海燕双飞去。带缓罗衣,香残蕙炷。天长不禁迢迢路。垂杨只解惹春风,何曾系得行人住。


杂诗七首·其四 / 云辛丑

降歆肃荐,垂祐祗膺。送神有乐,神其上升。"
十五彩衣年,承欢慈母前。孝廉因岁贡,怀橘向秦川。四座推文举,中郎许仲宣。泛舟江上别,谁不仰神仙。
"岁正朱明,礼布元制。惟乐能感,与神合契。
汴水流,泗水流,流到瓜州古渡头。吴山点点愁。思悠悠,恨悠悠,恨到归时方始休。月明人倚楼。
开箧泪沾臆,见君前日书。夜台今寂寞,犹是子云居。畴昔贪灵奇,登临赋山水。同舟南浦下,望月西江里。契阔多离别,绸缪到生死。九原即何处,万事皆如此。晋山徒嵯峨,斯人已冥冥。常时禄且薄,殁后家复贫。妻子在远道,弟兄无一人!十上多苦辛,一官常自哂。青云将可致,白日忽先尽。唯有身后名,空留无远近。
鲁叟谈五经,白发死章句。问以经济策,茫如坠烟雾。足着远游履,首戴方山巾。缓步从直道,未行先起尘。秦家丞相府,不重褒衣人。君非叔孙通,与我本殊伦。时事且未达,归耕汶水滨。
东风不解愁,偷展湘裙衩。独夜背纱笼,影着纤腰画。爇尽水沉烟,露滴鸳鸯瓦。花骨冷宜香,小立樱桃下。
湘江曾闻有浯溪,片帆今挂湘东西。上摩石崖与天齐,江头落日云凄凄。山昏雨暗哀猿啸,步入烟萝转深峭。元颜千古迹不朽,星斗蛟龙两奇妙。中兴当时颂大唐,大唐家国天为昌。妖环忽见诚非祥,土花失色急寿王。明皇父子紊大纲,从此晏朝耽色荒。天下黎庶暗罹殃,击损梧桐按霓裳。谁知鼙鼓动渔阳?肃宗灵武何仓皇?回来张后年初芳,前杨后李真匪良。养以天下理所常,胡为南内成凄凉。三千宫女为谁妆?空遗两鬓愁秋霜。千载父子堪悲伤,修身齐家肇明皇。后来历历事愈彰,源流有自咎谁当。岂惟当时留锦囊,至今人说马嵬坡下尘土香。


送桂州严大夫同用南字 / 长孙自峰

柳垂丝,花满树,莺啼楚岸春天暮。棹轻舟,出深浦,缓唱渔郎归去。罢垂纶,还酌醑,孤村遥指云遮处。下长汀,临深渡,惊起一行沙鹭。
星星白发,生于鬓垂。虽非青蝇,秽我光仪。策名观国,以此见疵。将拔将镊,好爵是縻。白发将拔,惄然自诉:禀命不幸,值君年暮。逼迫秋霜,生而皓素。始览明镜,惕然见恶。朝生昼拔,何罪之故?子观桔柚,一暠一晔,贵其素华,匪尚绿叶。愿戢子之手,摄子之镊。咨尔白发,观世之途。靡不追荣,贵华贱桔。赫赫阊阖,蔼蔼紫庐。弱冠来仕,童髫献谟。甘罗乘轸,子奇剖符。英英终贾,高论云衢。拔白就黑。此自在吾。白发临欲拔,瞑目号唿:何我之冤,何子之误!甘罗自以辩惠见称,不以发黑而名着。贾生自以良才见异,不以乌鬓而后举。闻之先民,国用老成。二老归周,周道肃清。四皓佐汉,汉德光明。何必去我,然后要荣?咨尔白发,事各有以,尔之所言,非不有理。曩贵耆耄,今薄旧齿。皤皤荣期,皓首田里。虽有二毛,河清难俟。随时之变,见叹孔子。发乃辞尽,誓以固穷。昔临玉颜,今从飞蓬。发肤至昵,尚不克终。聊用拟辞,比之国风。
声流三处管,响乱一重弦。不似秦楼上,吹箫空学仙。"
青春始萌达,朱火已满盈。徂落方自此,感叹何时平。
三十遴骁勇,从军事北荒。流星飞玉弹,宝剑落秋霜。书角吹杨柳,金山险马当。长驱空朔漠,驰捷报明王。
"闲朝向晓出帘栊,茗宴东亭四望通。远眺城池山色里,
轻盈照溪水,掩敛下瑶台。妒雪聊相比,欺春不逐来。偶同佳客见,似为冻醪开。若在秦楼畔,堪为弄玉媒。
百战疲劳壮士哀,中原一败势难回。江东子弟今虽在,肯与君王卷土来?


书舂陵门扉 / 德为政

秦筑长城比铁牢,蕃戎不敢过临洮。 虽然万里连云际,争及尧阶三尺高。
"至人光俗,大孝通神。谦以表性,恭惟立身。
缺月昏昏漏未央,一灯明灭照秋床。病身最觉风露早,归梦不知山水长。坐感岁时歌慷慨,起看天地色凄凉。鸣蝉更乱行人耳,正抱疏桐叶半黄。
帝宫三五戏春台,行雨流风莫妒来。
闻道黄龙戍,频年不解兵。可怜闺里月,长在汉家营。少妇今春意,良人昨夜情。谁能将旗鼓,一为取龙城。
雨湿花房,风斜燕子,池阁昼长春晚。檀盘战象,宝局铺棋,筹画未分还懒。谁念少年,齿怯梅酸,病疏霞盏。正青钱遮路,绿丝明水,倦寻歌扇。 空记得、小合题名,红笺青制,灯火夜深裁剪。明眸似水,妙语如弦,不觉晓霜鸡唤。闻道近来,筝谱慵看,金铺长掩。瘦一枝梅影,回首江南路远。
我出东门游,邂逅承清尘。思君即幽房,侍寝执衣巾。时无桑中契,迫此路侧人。我既媚君姿,君亦悦我颜。何以致拳拳?绾臂双金环。何以道殷勤?约指一双银。何以致区区?耳中双明珠。何以致叩叩?香囊系肘后。何以致契阔?绕腕双跳脱。何以结恩情?美玉缀罗缨。何以结中心?素缕连双针。何以结相于?金薄画搔头。何以慰别离?耳后玳瑁钗。何以答欢忻?纨素三条裙。何以结愁悲?白绢双中衣。与我期何所?乃期东山隅。日旰兮不来,谷风吹我襦。远望无所见,涕泣起踟蹰。与我期何所?乃期山南阳。日中兮不来,飘风吹我裳。逍遥莫谁睹,望君愁我肠。与我期何所?乃期西山侧。日夕兮不来,踯躅长叹息。远望凉风至,俯仰正衣服。与我期何所?乃期山北岑。日暮兮不来,凄风吹我襟。望君不能坐,悲苦愁我心。爱身以何为,惜我华色时。中情既款款,然后克密期。褰衣蹑茂草,谓君不我欺。厕此丑陋质,徙倚无所之。自伤失所欲,泪下如连丝。
惜余年老而日衰兮,岁忽忽而不反。登苍天而高举兮,历众山而日远。观江河之纡曲兮,离四海之霑濡。攀北极而一息兮,吸沆瀣以充虚。飞朱鸟使先驱兮,驾太一之象舆。苍龙蚴虬于左骖兮,白虎骋而为右騑。建日月以为盖兮,载玉女于后车。驰骛于杳冥之中兮,休息虖昆仑之墟。乐穷极而不厌兮,愿从容虖神明。涉丹水而驰骋兮,右大夏之遗风。黄鹄之一举兮,知山川之纡曲。再举兮,睹天地之圜方。临中国之众人兮,讬回飙乎尚羊。乃至少原之野兮,赤松、王乔皆在旁。二子拥瑟而调均兮,余因称乎清商。澹然而自乐兮,吸众气而翱翔。念我长生而久仙兮,不如反余之故乡。黄鹄后时而寄处兮,鸱枭群而制之。神龙失水而陆居兮,为蝼蚁之所裁。夫黄鹄神龙犹如此兮,况贤者之逢乱世哉。寿冉冉而日衰兮,固儃回而不息。俗流从而不止兮,众枉聚而矫直。或偷合而苟进兮,或隐居而深藏。苦称量之不审兮,同权概而就衡。或推迻而苟容兮,或直言之谔謣。伤诚是之不察兮,并纫茅丝以为索。方世俗之幽昏兮,眩白黑之美恶。放山渊之龟玉兮,相与贵夫砾石。梅伯数谏而至醢兮,来革顺志而用国。悲仁人之尽节兮,反为小人之所贼。比干忠谏而剖心兮,箕子被发而佯狂。水背流而源竭兮,木去根而不长。非重躯以虑难兮,惜伤身之无功。已矣哉!独不见夫鸾凤之高翔兮,乃集大皇之野。循四极而回周兮,见盛德而后下。彼圣人之神德兮,远浊世而自藏。使麒麟可得羁而系兮,又何以异虖犬羊?


春日归山寄孟浩然 / 笃修为

细雨茸茸湿楝花,南风树树熟枇杷;徐行不记山深浅,一路莺啼送到家。
赋客秋吟起,禅师昼卧惊。角开香满室,炉动绿凝铛。
"烝烝我后,享献惟夤。躬酌郁鬯,跪奠明神。
江水春沉沉,上有双竹林。竹叶坏水色,郎亦坏人心。
泥金小简,白玉连环,牵情惹恨两三番。好光阴等闲。景阑珊绣帘风软杨花散,泪阑干绿窗雨洒梨花绽,锦斓斑香闺春老杏花残。奈薄情未还。
东南形胜,三吴都会,钱塘自古繁华。烟柳画桥,风帘翠幕,参差十万人家。云树绕堤沙,怒涛卷霜雪,天堑无涯。市列珠玑,户盈罗绮,竞豪奢。重湖叠巘清嘉。有三秋桂子,十里荷花。羌管弄晴,菱歌泛夜,嬉嬉钓叟莲娃。千骑拥高牙,乘醉听箫鼓,吟赏烟霞。异日图将好景,归去凤池夸。
雷鼓嘈嘈喧武昌,云旗猎猎过寻阳。秋毫不犯三吴悦,春日遥看五色光。
朝发邺都桥,暮济白马津。逍遥河堤上,左右望我军。连舫逾万艘,带甲千万人。率彼东南路,将定一举勋。筹策运帷幄,一由我圣君。恨我无时谋,譬诸具官臣。鞠躬中坚内,微画无所陈。许历为完士,一言犹败秦。我有素餐责,诚愧伐檀人。虽无铅刀用,庶几奋薄身。


秋日 / 头海云

纬武经文隆景化,登祥荐祉启丰年。"
兀兀寄形群动内,陶陶任性一生间。自抛官后春多醉,不读书来老更闲。琴里知闻唯渌水,茶中故旧是蒙山。穷通行止常相伴,谁道吾今无往还?
忽闻天上将,关塞重横行。始返楼兰国,还向朔方城。黄金装战马,白羽集神兵。星月开天阵,山川列地营。晚风吹画角,春色耀飞旌。宁知班定远,犹是一书生。
忆昔花间初识面,红袖半遮,妆脸轻转。石榴裙带,故将纤纤玉指偷捻,双凤金线。碧梧桐锁深深院,谁料得两情,何日教缱绻?羡春来双燕,飞到玉楼,朝暮相见。
秦楼东风里,燕子还来寻旧垒。馀寒犹峭,红日薄侵罗绮。嫩草方抽玉茵,媚柳轻窣黄金蕊。莺啭上林,鱼游春水。几曲阑干遍倚,又是一番新桃李。佳人应怪归迟,梅妆泪洗。凤箫声绝沉孤雁,望断清波无双鲤。云山万重,寸心千里。
皑如山上雪,皎若云间月。闻君有两意,故来相决绝。今日斗酒会,明旦沟水头。躞蹀御沟上,沟水东西流。凄凄复凄凄,嫁娶不须啼。愿得一心人,白头不相离。竹竿何袅袅,鱼尾何簁簁!男儿重意气,何用钱刀为!
"坤厚载物,德柔垂祉。九域咸雍,四溟为纪。
闻欢远行去,相送方山亭。风吹黄檗藩,恶闻苦篱声。